Book review, movie criticism

Thursday, May 6, 2021

Andrzej Zulawski, La fidélité (2000

Andrzej Zulawski, La fidélité (2000)

 


  Art film σκηνοθέτης ο Ζουλάφσκι (με τα art films γενικά δεν τα πάω καλά), τον έχω στη μαύρη λίστα (εξηγώ στην ανάρτησή μου για τον «Μπορίς Γκοντουνόφ» τους λόγους), 5,7 η βαθμολογία του «Fidelity» στο IMDb. Για χάρη σου Σοφί Μαρσώ θα δω την ταινία. Ήταν το κύκνειο άσμα της δεκαεπτάχρονης σχέσης σου με τον Ζουλάφσκι, ήδη την προηγούμενη χρονιά είχες πετάξει σε άλλη αγκαλιά, την επομένη χρονιά, στα τριανταπέντε σου, χωρίσατε (μεγάλη κουτσομπόλα η γαλλική βικιπαίδεια).

  Γράφω αυτές τις γραμμές πριν δω την ταινία, έχοντας μια αμυδρή ελπίδα να διαψευστώ και να μου αρέσει, όπως μου άρεσε και το «Οι νύχτες μου είναι καλύτερες από τις μέρες σας».  

  Τελικά διαψεύστηκα, η ταινία μου άρεσε πολύ. Ενώ την έβλεπα θυμήθηκα ότι η Σοφί Μαρσώ είχε πάρει ένα βραβείο γι’ αυτήν, για να δω ποιο… Το βραβείο Cabourg ως καλύτερη ηθοποιός.

  Το έχω ξαναγράψει, στις κωμωδίες και στα romance το happy end είναι δεδομένο. Στο drama δεν είναι καθόλου δεδομένο.

  Αφέθηκα στο διανοητικό παιχνίδι να μαντεύσω αν το τέλος θα είναι happy ή unhappy. Είδα παραπάνω από τη μισή ταινία, λέω ότι μάλλον unhappy θα είναι. Θα δούμε.

  Και τι θα είναι αυτό το unhappy; Θα μείνει μήπως με τον άντρα της, πρόσφατα παντρευτήκανε, ερωτευμένοι, ή θα πάει μ’ αυτόν που την πολιορκεί και της αρέσει, αν και καταβάλει κάθε προσπάθεια να το αποφύγει; Απίθανο το δεύτερο, δεν το αντέχει η ηθική του μέσου θεατή. Θα έχουμε μήπως και κανένα νεκρό;

  Γιατί δεν την είδα όλη;

  Γιατί έπρεπε να πάω στο ραντεβού μου για τον δεύτερο εμβολιασμό.

  Έγραψα ένα ακόμη κειμενάκι για τον «Έρωτα στα χρόνια του κορονοϊού» (βρίσκομαι στην 190η σελίδα). Μικρό είναι, το έχω αναρτήσει στον τοίχο μου στο facebook, ας το χώσω και εδώ σαν τσόντα.

  « Έκανα το απόγευμα τον δεύτερο εμβολιασμό (Pfizer). Μέχρι στιγμής κανένα πρόβλημα. Να προσέξω μόνο να μην πιέσω το μπράτσο, όπως την πρώτη φορά, που είχε σαν αποτέλεσμα να νιώθω ένα ποναλάκι κάθε φορά που τριβόταν πάνω το πουκάμισο.

  Πάρκαρα τη μηχανή μπροστά σε μια καφετέρια. Δεν είχε χώρο για καθίσματα έξω. Μέσα είδα αρκετούς να κάθονται. Η πόρτα ήταν ανοιχτή.

  Εμπάτε σκύλοι, αλέστε».  

  Συνεχίζω τώρα, μετά τη σιέστα, με την ταινία.

  Τελικά υπήρξε ένας νεκρός, γλυκόπικρο το τέλος. Αντιγράφω από τη βικιπαίδεια:

  «Λίγα χρόνια αργότερα, ενώ έπαιρνε φωτογραφίες σε ένα μοναστήρι, η Κλέλια βλέπει τυχαία την αρχή ενός αγγλόφωνου έργου με τίτλο «Η πριγκίπισσα του Κλεβ» [ο άντρας της] για τη ζωή της, σε σκηνοθεσία Νέμο [ο άλλος]. Γελάει καθώς ανακαλύπτει το μικρό όνομα του Νέμο, Φερνάντο, στα γράμματα της αρχής. Πριν φύγει από το μοναστήρι τοποθετεί τα γαμήλια δακτυλίδια της στον κορμό ενός δένδρου, ενώ την παρακολουθεί το φάντασμα του πεθαμένου συζύγου της. Το μόνο που μπορεί να πει η Κλέλια είναι «Συγχώρα με». Χαμογελάει και παίρνει τα δακτυλίδια, ενώ αυτή κλαίει».

  Ναι, την αγαπάει πολύ ο Νέμο, καιρός να ξεπεράσει τον νεκρό σύζυγο.

  Το έργο είναι μεταφορά του μυθιστορήματος «La princess de Clève» που εκδόθηκε ανώνυμα το 1678, θεωρείται όμως ότι το έγραψε η Μαντάμ ντε Λαφαγιέτ. Η βικιπαίδεια μας δίνει την περίληψη, όμως καμιά φορά πέφτει σε ανακρίβειες. Θα ψάξω να το βρω στο διαδίκτυο.

  Το έχει το Gutenberg.org, αλλά το κατέβασα από αλλού. Παραθέτω το τέλος:

  «Enfin, des années entières s’étant passées, le temps et l’absenceralentirent sa douleur et éteignirent sa passion.Mme de Clèves vécut d’une sorte qui ne laissa pas d’apparence qu’ellepût jamais revenir. Elle passait une partie de l’année dans cette maisonreligieuse et l’autre chez elle, mais dans une retraite et dans des occupationsplus saintes que celles des couvents les plus austères ; et sa vie qui fut assezcourte, laissa des exemples de vertu inimitables».

  Όχι, αυτή δεν τον ξεπέρασε, έμεινε πιστή στη μνήμη του.

  Θυμάμαι το unhappy end της «Μικρής μας πόλης» και το happy end της κινηματογραφικής μεταφοράς.

  Βιογραφισμός στη λογοτεχνία είναι το να το φωτίζεις το λογοτεχνικό έργο με τη βιογραφία και αντίστροφα. Εδώ θα το επιχειρήσω με την ταινία.

  Ο δεσμός της Σοφί Μαρσώ με τον Jim Lemley που ξεκίνησε το 1999 δεν είχε ολοκληρωθεί, τουλάχιστον έτσι ορκιζόταν στον Ζουλάφσκι, όπως και η Κλέλια στον Κλεβ. Του έλεγε αλήθεια ή απλά τον παραμύθιαζε; Αυτό κάποιοι μπορεί να το ξέρουν, όχι όμως εγώ. Ο Ζουλάφσκι βρήκε το μυθιστόρημα της μαντάμ ντε Λαφαγιέτ κατάλληλο για να εκδραματίσει το πρόβλημά του. Όμως δεν είναι αφελής, ξέρει ότι, και να του λέει την αλήθεια, αυτό δεν θα κρατούσε πολύ. Η ταινία γυρίστηκε το 2000, την επόμενη χρονιά χώρισαν (ίσως τότε η σχέση της Μαρσώ με τον Jim Lemley να έπαψε να είναι πλατωνική, ή ίσως ο Ζουλάφσκι ανακάλυψε ότι ποτέ δεν ήταν) και την μεθεπόμενη (2002) γέννησε την κόρη του τη Juliette. Είχε ήδη ένα γιο με τον Ζουλάφσκι, τον Βενσάν, που γεννήθηκε το 1995. Τον επόμενη χρονιά γνώρισε τον Lemley, και μετά από τρία χρόνια άρχισε η σχέση τους, πλατωνική ή μη, αυτή ξέρει καλύτερα. Και ενώ η σχέση της με τον Ζουλάφσκι κράτησε δεκαεπτά χρόνια (από τα δεκαοκτώ της μέχρι τα τριανταπέντε της), με τον Lemley δεν κράτησε ούτε δέκα, χώρισαν το 2007, μετά τον κεραυνοβόλο έρωτά της με τον Christophe Lambert, τον πρωταγωνιστή της δεύτερης μεγάλου μήκους ταινίας της «La disparue de Deauville» (2007). Ο κεραυνοβόλος έρωτας δεν αποτελεί εγγύηση για τη μακροχρόνια σχέση, χώρισαν το 2014, μετά από επτά χρόνια δηλαδή, όσο περίπου κράτησε και η σχέση της με τον Lemley.

  Όμως αρκετά το ρίξαμε στο κουτσομπολιό.

  Μου αρέσουν οι ερωτικές ιστορίες, περισσότερο βέβαια αυτές που έχουν ευτυχισμένο τέλος, και αυτός ήταν σημαντικός λόγος για να μου αρέσει η ταινία. Επί πλέον ο Ζουλάφσκι ακολουθεί μια ευθύγραμμη, καθαρή αφήγηση, χωρίς ασάφειες και χωρίς τα σκηνοθετικά τρελά του, πράγμα που απογοήτευσε τους θαυμαστές του. Βλέπουμε όμως και εδώ το φετίχ του, τα ολόγυμνα σώματα. Εγώ της έβαλα 7 στο IMDb.

  Όμως από τη μαύρη λίστα δεν τον βγάζω. Θα δω σίγουρα όμως το «Lamour braque», εμπνευσμένο από τον «Ηλίθιο» του Ντοστογιέφσκι, αφού τον ξαναδιαβάσω.  

  Την μεθεπόμενη χρονιά, το 2002, η Σοφί Μαρσώ εκδραμάτισε με το «Μίλα μου γι’ αγάπη», την πρώτη μεγάλου μήκους σκηνοθετική της απόπειρα (είχε προηγηθεί μια μικρού μήκους), το χωρισμό της με τον Ζουλάφσκι. Είδα τη μισή, ήταν περασμένα μεσάνυκτα, νύσταξα, έπεσα και κοιμήθηκα. Μη με πιάσει και καμιά παρενέργεια από το εμβόλιο εξαιτίας της νύστας.

  Οι προτεραιότητές μου: γράψιμο, διάβασμα, ταινίες, λύρα. Οι ταινίες έρχονται τρίτες, όμως ενώ το γράψιμο έρχεται πρώτο, είναι κριτικές για τα βιβλία που διαβάζω και τις ταινίες που βλέπω.

 

No comments: