Ciro Guerra, Embrace the serpent

Ciro Guerra, Embrace the serpent (2015)

  

  Η ταινία παίζεται στους κινηματογράφους.

  Αυτά παθαίνει κανείς όταν δεν αναρτά σύντομα ό,τι γράφει. Το κείμενο γράφηκε στις 27 Γενάρη, και τυχαία ανακάλυψα ότι δεν το είχα αναρτήσει.

  Η ταινία «Αγκάλιασε το φίδι» αναφέρεται στους ιθαγενείς πληθυσμούς του Αμαζονίου που διώχτηκαν από τους λευκούς, και αποτελούν σήμερα σχεδόν είδος υπό εξαφάνιση. Θυμάμαι πριν δεκαετίες που είδα ένα ντοκιμαντέρ που αναφερόταν σε τρεις ιθαγενείς του Αμαζονίου. Ήταν οι τελευταίοι εναπομείναντες της φυλής τους. Με το θάνατό τους, μια ακόμη γλώσσα θα χανόταν.

  Η ταινία, όπως διαβάζουμε στα γράμματα τέλους, γυρίστηκε με βάση τις αναμνήσεις εξερευνητών. Ακόμη, η πλοκή είναι διπλή, με δυο ιστορίες που εναλλάσσονται. Η πρώτη τοποθετείται το 1909 και αναφέρεται στην αναζήτηση ενός μαγικού βοτάνου από τον γερμανό εθνολόγο Theo von Martius. Η δεύτερη τοποθετείται το 1940, με θέμα πάλι την αναζήτηση του ίδιου βοτάνου από τον αμερικανό Evans. Και στις δυο εξερευνήσεις βοηθός είναι ο ίδιος ιθαγενής, από τους τελευταίους εναπομείναντες της φυλής του.

  Αντίμαχος; Για να θυμηθούμε και τον Greimas.

  Η άγνοια, και το να παίρνουν οι δυο λευκοί πολύ ελαφρά τις τοπικές παραδόσεις.

  Ο ιθαγενής στη δεύτερη ιστορία παραπονιέται ότι έχει ξεχάσει, με την πάροδο τόσο χρόνων, πολλά από τις παραδόσεις της φυλής του. Αυτό δυσκολεύει την αναζήτηση, στην πορεία της οποίας μαθαίνουμε για τη μοίρα που έπληξε αυτούς τους ιθαγενείς. Και πρώτοι από όλους οι βαρόνοι του καουτσούκ, που τους υποχρέωσαν, σαν να ήσαν σκλάβοι, να δουλεύουν για τη συλλογή του. Κάθε παρακοή τιμωρούνταν με θάνατο. Μετά ήσαν οι ιεραπόστολοι, που τους απαγόρευαν να μιλάνε τη γλώσσα τους. Υπάρχει και ένα επεισόδιο με έναν τρελαμένο λευκό που το παίζει μεσσίας, έχοντας κάμποσους ιθαγενείς οπαδούς. Μόλις που κατάφεραν να του ξεφύγουν. Μου θύμισε την ιστορία με τον Τζόουνς, άλλο μεσσία, που ασκώντας μια υπνωτιστική επιρροή στους οπαδούς του τους παρέσυρε σε ομαδική αυτοκτονία.

  Ο Σίρο Γκουέρα είναι κολομβιανός, και την ιστορία του την τοποθετεί στην Κολομβία. Ο Αμαζόνιος διασχίζει βέβαια στο μεγαλύτερο μέρος του την Βραζιλία, αλλά περνάει και από Κολομβία και Περού. Στο περισσότερο μέρος του έργου τα πρόσωπα μιλάνε τη γλώσσα των ιθαγενών. Ακούμε και ισπανικά, καθώς και ελάχιστα βραζιλιάνικα. Η ταινία είναι ασπρόμαυρη. Προφανώς ο Γκουέρα δεν ήθελε να την παρανοήσει το κοινό εκλαμβάνοντάς τη σαν μια ακόμη εξωτική περιπέτεια, ενώ στόχος του είναι να παρουσιάσει εθνογραφικά και ιστορικά τους ιθαγενείς που ζούνε στη ζούγκλα του Αμαζονίου.

  Εξαιρετική ταινία.