Gastón Duprat, Mariano Cohn, El ciudadano ilustre (Ο διακεκριμένος πολίτης, 2016)

 Gastón Duprat, Mariano Cohn, El ciudadano ilustre (Ο διακεκριμένος πολίτης, 2016)

  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Ο «Διακεκριμένος πολίτης» μας έρχεται από την Αργεντινή. Η Αργεντινή είναι μια χώρα που αγαπώ, όχι μόνο γιατί είναι η πατρίδα του Μπόρχες, όχι μόνο γιατί χειμάζεται και αυτή από μια κρίση σαν και τη δική μας, αλλά και γιατί μπορεί να έχω εκεί συγγενείς. Εκεί ξενιτεύτηκε ο παππούς μου, ο Γιάννης ο Ζωγραφάκης, και μετά από κάποια χρόνια έπαψε να δίνει σημεία ζωής. Πιθανόν έκανε εκεί καινούρια οικογένεια, όπως και τόσοι άλλοι μετανάστες.

  Ο διακεκριμένος πολίτης είναι ο Όσκαρ Μαρτίνεζ. Καταξιωμένος συγγραφέας, θα τιμηθεί με αυτό που θεωρείται ως κορυφαίο βραβείο, το Νόμπελ. Και αρχίζουν οι προσκλήσεις για εκδηλώσεις κ.λπ. Τις αρνείται όλες. Όμως τελικά θα αποδεχθεί την πρόσκληση από την ιδιαίτερη πατρίδα του το Σάλας, μια κωμόπολη κάπου επτακόσια χιλιόμετρα μακριά από το Μπουένος Άιρες. Την είχε εγκαταλείψει πριν σαράντα χρόνια για τη μητρόπολη, την Ισπανία, με το όνειρο να γίνει συγγραφέας, και δεν επέστρεψε ποτέ. Στην επιστροφή αυτή θα συμβούν αρκετά επεισόδια, κωμικά τα περισσότερα (η ταινία έχει ως πρώτο χαρακτηρισμό το comedy και μετά το drama στο IMDb, όπου βλέπω και μια βαθμολογία 7,5).

  Με άφησε αμήχανο κάποιες φορές η συμπεριφορά του, όπως π.χ. όταν απέρριψε συλλήβδην όλους τους πίνακες ντόπιων ζωγράφων για μια έκθεση ζωγραφικής. Ευτυχώς στο δελτίο τύπου διάβασα το παρακάτω και ανακουφίστηκα.

  «Ο Επιφανής Πολίτης δεν είναι μια ταινία που μπορείς να δεις παθητικά. Σε ωθεί να πάρεις το μέρος του ενός ή του άλλου, δίνοντας σου επιλογές να επιλέξεις διαφορετικούς χαρακτήρες και όχι πάντα τον πρωταγωνιστή συγγραφέα».

  Αφηγηματικά όμως τη βρήκα πολύ πρωτότυπη. Ο εγκιβωτισμός αποκαλύπτεται στο τέλος, μαζί με ένα σχόλιο σχετικά με το πραγματικό και το φανταστικό σε αυτό το ταξίδι επιστροφής. Το σχόλιο συνοψιζόταν στο ότι σαν αναγνώστης δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος και γι’ αυτό δεν έχει νόημα να αναρωτιέσαι. Μια ουλή στο στήθος του ήταν άραγε από κτύπημα; Από σφαίρα; Ή από τι;

  Εγώ πάντα αναρωτιέμαι. Και ρωτάω συχνά φίλους συγγραφείς αν στο βιβλίο τους υπάρχει κάτι το πραγματικό. Μάλιστα έκανα και μια σχετική εισήγηση σε ένα συνέδριο.

  Δεν είμαι ο μόνος. Και άλλοι έχουν την ίδια περιέργεια. Δεν είναι τυχαίο που συχνά διαβάζω για ταινίες ότι βασίζονται πάνω σε μια πραγματική ιστορία. Και η Joyce Carol Οates στο βιβλίο της «Η ξανθιά» που διάβασα πρόσφατα, επιλογικά αναφέρεται στα πραγματικά και στα επινοημένα στοιχεία σ’ αυτή τη μυθιστορηματική βιογραφία της Μέριλιν Μονρόε. 

  Πρόκειται για μια πολύ καλή κωμωδία, δεν πρέπει να τη χάσετε.  

  Και κάτι ακόμη πριν αναρτήσω.

  Ο Μαρτίνεθ κατηγορήθηκε ότι δίνει μια πολύ άσχημη εικόνα της ιδιαίτερης πατρίδας του από την οποία αντλεί τα θέματα των μυθιστορημάτων του.

  Και θυμήθηκα τη γιαγιά ενός φίλου μου που ωρυότανε μετά προβολή της ταινίας «Αλέξης Ζορμπάς» στον θερινό κινηματογράφο του χωριού μου, γιατί λέει ο Καζαντζάκης «ξεγιβεντίζει» την Κρήτη. Το επίμαχο επεισόδιο ήταν εκεί που οι γυναίκες διαγουμίζουν το σπίτι της μαντάμ Ορντάνς μετά το θάνατό της.

  Ναι, ξεγιβέντιζε πιο ειδικά την Ιεράπετρα όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής της η μαντάμ Ορτάνς. Οι γονείς μου την είχαν γνωρίσει.