Sean Penn, The last face

Sean Penn, The last face (2016)

  Από αύριο Πέμπτη στους κινηματογράφους

  Θα ξεκινήσω επαναλαμβάνοντας κάτι που έχω πει πολλές φορές: De gustibus non est disputandum, ή πιο λαϊκά, περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.

  Ένα προσωπικό μου γνωμικό είναι το «Να μη φοβάσαι να διαφέρεις». Έτσι δεν φοβάμαι να διαφέρω από τη γνώμη των κριτικών στο φεστιβάλ Καννών που χλεύασαν την ταινία, αλλά και εκείνων που έβαλαν πολύ χαμηλή βαθμολογία στο IMDb (2,9). Είδα την ταινία σήμερα (13-3-2017) στη δημοσιογραφική προβολή στο ideal, έχοντας μια περιέργεια για το χαμηλό IMDb. Δεν είχα ψάξει τίποτα άλλο στο διαδίκτυο. Αρχικά έκανα τη σκέψη μήπως την έθαψαν οι φεμινίστριες, από απέχθεια για τον Σον Πεν, που όπως διάβασα παλιά, ξυλοκοπούσε τη γυναίκα του. (Έψαξα στο διαδίκτυο, ξυλοκοπούσε την τότε γυναίκα του, τη Μαντόνα. Δεν ξέρω αν καταχέριζε και τη Σαρλίζ Θερόν που πρωταγωνιστεί στην ταινία του, και που όταν παίχτηκε στις Κάννες είχαν ήδη χωρίσει). Όταν είδα στο τέλος της ταινίας τη Σαρλίζ Θερόν να βγάζει ένα λόγο για τους πρόσφυγες, έκανα τη σκέψη μήπως ήταν φασίστες ρατσιστές αυτοί που έβαλαν ένα αστεράκι.

  Μια και μίλησα περί ορέξεως, να το κάνω λίγο πιο λιανά. Δεν μου αρέσουν τα θρίλερ, όσο καλά και αν είναι. Οι γκλαμουράτοι πρωταγωνιστές δεν με συγκινούν, θα με παρασύρει να δω μια ταινία ο καταξιωμένος σκηνοθέτης. Το θέμα επίσης με συγκινεί. Και το θέμα εδώ είναι η Αφρική, μια Αφρική που υποφέρει· μια Αφρική που ξεβράζει λαθρομετανάστες στην Ευρώπη - έτσι λέμε τους πρόσφυγες, εκτός και αν είναι πολιτικοί-είδαμε πρόσφατα ένα σχετικό ντοκιμαντέρ, το «Φωτιά στη θάλασσα» του Gianfranco Rosi. Μια Αφρική που όχι μόνο πεινά αλλά και σπαράζεται από εμφύλιους πολέμους. Και, όπως σε όλους τους πολέμους, τα μεγάλα θύματα είναι οι άμαχοι. Οι «Γιατροί του κόσμου» προσφέρουν τη βοήθειά τους, αλλά δεν φτάνουν. Συχνά πέφτουν και αυτοί θύματα, όπως ο Χαβιέρ Μπαρδέμ στο τέλος της ταινίας. Έτσι μπαίνει ένα τέλος και στο ρομάντζο, που ήταν προσχηματικό για να μας παρουσιαστεί το φόντο, η σπαρασσόμενη Αφρική. Και, να το πω κι αυτό, δεν είδα καμιά τολμηρή σκηνή να με ξενερώσει, όπως συνηθίζεται για χάρη της εμπορικότητας.

  Αλήθεια, όσοι διαβάζετε αυτές τις γραμμές, έχετε ακούσει για τα παιδιά-στρατιώτες; Για τα παιδιά που, όπως άκουσα στην ταινία, τα ταΐζουν με αμφεταμίνες και δεν θυμάμαι τι άλλο, και τα στέλνουν να διαπράξουν τα πιο φρικτά εγκλήματα; Είδα μια σχετική ταινία παλιά, δυστυχώς μου είναι αδύνατο να θυμηθώ τον τίτλο, αλλά θυμάμαι όμως το βιβλίο «Ο Αλλάχ δεν είναι υποχρεωμένος» του Αμαντού Κουρουμά, όπου ο κεντρικός ήρωας, πρωτοπρόσωπος αφηγητής, είναι ένα παιδί-στρατιώτης.

  Το πιο συναρπαστικό επεισόδιο στην ταινία είναι εκείνη όπου οι αντάρτες θέλουν να πάρουν το παιδί αναγκάζοντάς το να γίνει παιδί-στρατιώτης. Η υπακοή είναι το πρώτο πράγμα. Αρχικά θα του ζητήσουν να χαστουκίσει τον πατέρα του, όλο και πιο δυνατά, και μετά θα του δώσουν ένα όπλο και θα τον διατάξουν να τον πυροβολήσει. Δεν θα σας πω όμως τι έκανε το παιδί.

  Ο Μπαρδέμ σκοτώνεται, το πληροφορείται η Θερόν στο τέλος της ταινίας, όμως η Αντέλ Εξαρχόπουλος (Την είδαμε στη «Ζωή της Αντέλ» του τυνήσιου σκηνοθέτη Abdellatif Kechiche), που ήταν και αυτή με τους «Γιατρούς χωρίς σύνορα», η πρώην του Μπαρδέμ που την παράτησε για την Θερόν όπως μαθαίνουμε επίσης προς το τέλος της ταινίας,  έχει έιτζ, πιθανόν τρυπημένη από βελόνα σε μια μετάγγιση. Ακούσαμε στην ταινία, κάτι που ξέραμε έτσι κι αλλιώς, ότι το έιτζ ενδημεί στη μαύρη Αφρική. Πήγε να τους βρει, όχι για να διεκδικήσει τον πρώην, αλλά για να τους ενημερώσει, να κάνουν το τεστ.

  Η ταινία μου άρεσε πολύ, πολύ περισσότερο από το «Into the wild», τη μόνη σκηνοθετική δουλειά του Σον Πεν που είχα δει μέχρι τώρα. Αλλά δεν σας προτείνω να δείτε την ταινία επειδή μου άρεσε, αλλά για να γνωρίσετε όσοι δεν ξέρετε, να συνειδητοποιήσετε και να ευαισθητοποιηθείτε περισσότερο εσείς που ξέρετε, τα προβλήματα της μαύρης Αφρικής. Αλλά και εσείς οι αναίσθητοι μπορείτε να τη δείτε απλά σαν μια συναρπαστική εξωτική περιπέτεια, μια από τις τόσες που μας επιβάλλει ο αμερικάνικος πολιτισμικός ιμπεριαλισμός με το Χόλυγουντ.

  Κάτι μου λέει ότι η Λιάνα Κανέλλη θα πάει να δει την ταινία.