Book review, movie criticism

Thursday, September 4, 2014

Mitra Farahani, Tabous- Zohre and Manouchehr



Mitra Farahani, Tabous- Zohre and Manouchehr (2004)

  Δεν εκπλήσσομαι καθόλου που με ένα τέτοιο έργο η Μίτρα Φαραχανί που ζει στο Παρίσι συνελήφθηκε αμέσως μόλις πάτησε το πόδι της στην Τεχεράνη και οδηγήθηκε στις φυλακές Έβιν στις 17 Ιουνίου 2009. Με εκπλήσσει όμως που αφέθηκε ελεύθερη στις 30, σε 13 μόλις μέρες.
  Το έργο αναφέρεται στο ταμπού της παρθενίας αλλά και γενικά στο σεξ στην ιρανική κοινωνία. Ακούγονται διάφορες απόψεις, και απόψεις εντελώς αντιτιθέμενες. Κατά διαστήματα, σαν ιντερλούδιο, βλέπουμε δραματοποιημένο το ποίημα του Iraj Mirza Zohre και Manouchehr. Η Μίτρα με έξυπνο τρόπο «εκθέτει» τις απόψεις των φανατικών ισλαμιστών και προβάλει τις προοδευτικές απόψεις της νεολαίας. Παρουσιάζει για παράδειγμα τις ακραίες απόψεις ενός ισλαμιστή (να εκτελούνται οι μοιχοί), που προσκρούουν στο κοινό αίσθημα. Επίσης τη στιγμή που ένας κληρικός κάνει κήρυγμα για το πόσο αμαρτάνει κανείς όταν σκανδαλίζεται βλέποντας μια γυναίκα στο δρόμο, η Μίτρα παρουσιάζει σκηνές με ωραίες γυναίκες να κυκλοφορούν στους δρόμους της Τεχεράνης.
  Μα φταίει ο άντρας όταν σκανδαλίζεται βλέποντας μια γυναίκα στο δρόμο; Σίγουρα δεν φταίει. Ή φταίει η γυναίκα που ντύθηκε προκλητικά, ή φταίει ο θεός που την έκανε πολύ όμορφη. Ο άντρας πάντως δεν φταίει.
  Θυμήθηκα και μια σκηνή από μια ιρανική ταινία, όπου ο άντρας χαστουκίζει τη γυναίκα γιατί τον κοίταξε λέει και τον ερέθισε. Άκουσον άκουσον!!! Τελικά ίσως έχει δίκιο ο Σαββόπουλος που τραγουδάει «Για όλα φταίνε οι γκόμενες, ανώνυμες κι επώνυμες».
  Πιο πριν όμως, βλέποντας αυτή τη σκηνή, θυμήθηκα μια ιστορία που ξέχασα να τη βάλω στο βιβλίο μου «Πες της το με μια μαντινάδα». Την ανάρτησα χθες στο blog μου στην κατηγορία «κι άλλες μαντινάδες». Κάνω επικόλληση.
 Δεν έχει σημασία ποιοι συνειρμοί με οδήγησαν σε αυτή την ανάμνηση, όμως με οδήγησαν. Αντιγράφω μια από τις πρώτες μου δημοσιεύσεις στα «Κρητικά», τα σημερινά «Κρητικά Επίκαιρα», τη φιλόξενη αυτή εφημερίδα που έχει δημοσιεύσει πάρα πολλές βιβλιοκριτικές μου για κρήτες συγγραφείς στα 32 χρόνια συνεργασίας μας. Η ημερομηνία της δημοσίευσης είναι 10-2-1982.
  «Ο συγχωρεμένος ο Νταντάλας (είναι ένας χρόνος που πέθανε, και, συμπληρώνω τώρα, νομίζω ήταν από τις Μοίρες ή από κάπου εκεί κοντά) δεν ήταν μόνο πλούσια μελωδική φλέβα (τον έχουν κατακλέψει επώνυμοι λυράρηδες) αλλά και ποιητική. Ακόμη, σαν γνήσιος καλλιτέχνης, ήταν και αρκετά μουρντάρης. Κάποτε στη θάλασσα, τάχα από αδεξιότητα, έβαλε χέρι στα στήθια μιας ζουμερής κυρίας. Το χαστούκι βέβαια δεν ήταν αρκετό, και η υπόθεση έφτασε στο Τμήμα. Ο ενωμοτάρχης που τον ήξερε, αφού άκουσε χαμογελώντας τα καθέκαστα, του είπε ότι θα του τη χαρίσει αν του πει μια μαντινάδα. Φυσικά αυτός δεν έχασε την ευκαιρία και τη σκάρωσε στο πι και φι.
  Δεν ξαναγγίζω στα βυζά κύριε νωματάρχη
  Δεν είναι αυτή καλή δουλειά μα φταίει αυτή που τα ’χει.
  Γέλασα πολύ με την πόρνη που αφηγείται την ιστορία ενός θρησκευόμενου που την κάλεσε στο σπίτι του, προτρέποντάς την να κάνουν γρήγορα πριν έλθει η γυναίκα του. Τα τσιτάτα από το κοράνι που ήταν κρεμασμένα στους τοίχους τα γύρισε ανάποδα για να μη «βλέπουν». Όμως, μας λέει σκασμένη στα γέλια, δεν πρόλαβαν, πάνω στο καλύτερο κατέφτασε η γυναίκα του. Κατάφεραν όμως να την ξεγελάσουν.
  Κατάφεραν; Ή μήπως η γυναίκα έκανε πώς ξεγελάστηκε;
  Στο ντοκιμαντέρ αυτό μια γυναίκα αφηγείται πώς έκανε σεξ φροντίζοντας την παρθενιά της. Το πώς, μπορεί να το φανταστεί κανείς. Θυμάμαι μια γνωστή μου για την οποία λέγαμε ότι η μόνη «παρθένα» τρύπα πάνω της ήταν αυτή που έπρεπε να παραμείνει παρθένα. Τότε γελάγαμε, τώρα τη λυπάμαι την καημένη, με τον συντηρητικό πατέρα της, που την πήγαινε κάθε μήνα για εξέταση μήπως τυχόν και έχασε την παρθενιά της.
  Επίσης στο έργο βλέπουμε ένα γιατρό να αφηγείται πως έκανε επανειλημμένες παρθενοραφές σε μια κοπέλα. Αυτή εύρισκε διάφορες δικαιολογίες για το πώς έσπασε ο υμένας, τη μια από την μπαταρία του μπάνιου που το νερό έτρεχε με δύναμη, την άλλη γιατί έπεσε, κ.λπ. Την τελευταία φορά του είπε ότι χώρισε με τον αρραβωνιαστικό της και ήθελε να ξαναγίνει παρθένα.
  Και θυμήθηκα ένα ανέκδοτο.
  Πηγαίνει η κοπέλα στο γιατρό για παρθενοραφή. Πόσο κάνει, πεντακόσιες δραχμές. Πηγαίνει για δεύτερη φορά, πόσο κάνει, πάλι πεντακόσιες δραχμές (το ανέκδοτο είναι πολύ παλιό, τότε που η δραχμή είχε αξία). Αυτό έγινε κάμποσες φορές. Την τελευταία όμως φορά ο γιατρός της λέει ότι κοστίζει πέντε χιλιάρικα. –Τόσα πολλά; -Δεν είναι πολλά. Για να μη σου παίρνω κάθε τρεις και μια από ένα πεντακοσάρικο, αυτή τη φορά σου έβαλα φερμουάρ.

No comments: