Corneliu Porumboiu, When evening falls on Bucharest, or Metabolism (2013)

Corneliu Porumboiu, When evening falls on Bucharest, or Metabolism (2013)

  Εν όψει της σημερινής προβολής των «Σφυριχτών».

  Το συνηθίζω τελευταία, να αντιγράφω από προηγούμενη ανάρτησή μου για την επόμενη, όταν βλέπω πακέτο ένα σκηνοθέτη. Αντιγράφω λοιπόν από το «Police, adjective».

  «Η ταινία έχει το υφολογικό στίγμα του μεγάλου σκηνοθέτη. Μεγάλα και αργά πλάνα, οιονεί ντοκιμαντερίστικα, που αρκετά δεν δένουν ιδιαίτερα με την πλοκή (π.χ. οι συζητήσεις του αστυνομικού με τη γυναίκα του), όμως σκιαγραφούν χαρακτήρες, εικονογραφούν περιβάλλοντα, περιγράφουν καταστάσεις».

  Τα υφολογικά αυτά στοιχεία ο Πόρουμπογιου τα τραβάει ως τα άκρα στο «Όταν το βράδυ πέφτει στο Βουκουρέστι». Η υποτυπώδης πλοκή, για να μην πω η απουσία της, τον διευκολύνει. Σκιαγραφούνται οι δυο χαρακτήρες, ο σκηνοθέτης και η ηθοποιός. Αυτός, καπνίζει και πίνει, και υποφέρει από το στομάχι του. Αυτή, δεν ξέρει τη Μόνικα Βίττι ούτε τον Τσέχωφ. Περιγράφονται περιβάλλοντα, αυτά των ανθρώπων του σινεμά, τεχνικά ζητήματα και επαγγελματικές σχέσεις. Εικονογραφούνται τέλος καταστάσεις, όπως οι «στενές» σχέσεις που έχει ένας (όχι ο κάθε, να μη γενικεύουμε είπαμε) σκηνοθέτης με την ηθοποιό του.

  Το ότι ο κεντρικός ανδρικός χαρακτήρας είναι σκηνοθέτης διευκολύνει τον Πόρουμπογιου να εκθέσει την ποιητική του, χρησιμοποιώντας τον περίπου σαν περσόνα του. Στην αρχική σκηνή στο αμάξι, τον ακούμε να παραπονιέται για το φιλμ που δεν σου επιτρέπει να πάρεις πάνω από 11 λεπτά μια σκηνή, ενώ με την ψηφιακή κάμερα ξεπερνιέται αυτός ο περιορισμός. -Για παράδειγμα, η λογομαχία σου με τον Dinu κρατάει 7 λεπτά, σωστά; Θα ήθελα να την κάνω να διαρκεί 20, 30 λεπτά, όπως στην πραγματικότητα.

  Στη σκηνή αυτή προσπαθεί να πείσει την Αλίνα να κάνει μια γυμνή εμφάνιση. Τίποτα το σπουδαίο, θα σχολιάσουμε εμείς, αφού δεν την βάζει να κάνει σεξ, και μάλιστα πραγματικό σεξ, όπως έχω ακούσει να απαιτούν κάποιοι σκηνοθέτες. Ναι, ο Πόρουμπογιου έπεισε την Diana Avramut να κάνει μια μισόγυμνη εμφάνιση, ξαπλωμένη στο κρεβάτι, το πιο σύντομο πλάνο στην ταινία. Από εκεί το frame που πάρθηκε για τη διαφημιστική αφίσα. Το βάζω κι εγώ σ’ αυτή την ανάρτησή μου, όχι για άλλο λόγο, αλλά για να δω αν θα μου την μπλοκάρει το facebook, όπως έκανε σε μια άλλη ανάρτηση, ένα εντελώς καλλιτεχνικό γυμνό. Νομίζω ήταν από μια πολωνική ταινία.

  Στη σκηνή της πρόβας τον ακούμε να της λέει: -Πόση ώρα σου παίρνει να στεγνώσεις τα μαλλιά σου Αλίνα; -Περίπου 10 λεπτά. -Ωραία, στο γύρισμα θέλω να στεγνώνεις τα μαλλιά σου για 10 λεπτά.

  Αυτά λοιπόν τα οιονεί ντοκιμαντερίστικα πλάνα για τα οποία έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση εδώ τα τραβάει στα άκρα, επιχειρηματολογώντας «ενδοκειμενικά» γι’ αυτά.

  Η αρχική σκηνή στο αμάξι κρατάει 6 λεπτά. Θα υπάρξουν κι άλλες σκηνές στο αμάξι, θυμίζοντάς μου τον Κιαροστάμι και την Μάνια Ακμπαρί. Η διαφορά; Η κάμερα παίρνει τα δυο πρόσωπα πλάτη, από το πίσω κάθισμα. Η επόμενη σκηνή, με τον σκηνοθέτη να υποφέρει από το στομάχι του, κρατάει 4 λεπτά. Η σκηνή της πρόβας 9 λεπτά και άλλα 9 η σκηνή στο κινέζικο εστιατόριο, όπου συζητούν για ξυλάκια και διατροφή. Όλες αυτές οι σκηνές είναι γυρισμένες μονόπλανα, όπως και οι επόμενες. Ελάχιστες είναι οι σκηνές μικρής διάρκειας, όπως όταν κάνουν έρωτα, που όμως εμείς δεν τους βλέπουμε, παρά πίσω από μια σχεδόν κλειστή πόρτα ακούμε τα βογκητά τους.

  Στην ταινία αυτή ο Πόρουμπογιου είναι θεατρικός. Τα δυο πρόσωπα του έργου συζητάνε σαν να βρίσκονται πάνω σε σκηνή, ενώ η κάμερα τους παρακολουθεί ακίνητη, όπως το μάτι του θεατή. Και βέβαια οι εκτενέστατοι διάλογοι θυμίζουν θεατρικό έργο.

  Μια γυναίκα, δύο άντρες, επί τέλους σ’ αυτή την ταινία. Μάλιστα η σκηνή της πρόβας είναι σαν mise en abyme στην πραγματική σκηνή, όπου ο σκηνοθέτης την ακούει να μιλάει στον γκόμενο με το κινητό, στο διπλανό δωμάτιο. Αργότερα θα ζηλέψει βλέποντάς την περίπου να φλερτάρει με έναν άλλο σκηνοθέτη.

  Ναι, έχει πάει και με άλλους σκηνοθέτες. Όχι, αυτές οι σχέσεις έχουν πάντοτε ένα τέλος.

  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν, όπως είπαμε, για την ταινία «Police, adjective».