Book review, movie criticism

Monday, February 3, 2020

Terry Gilliam, Brazil (1985)


Terry Gilliam, Brazil (1985)

  Η «Βραζιλία» είναι μια δυστοπική ταινία επιστημονικής φαντασίας, ένα «2024» α λα «1984», όμως με το χιούμορ του Τέρι Γκίλιαμ των Μόντι Πάιθονς που όμως γκριζαίνει σιγά σιγά για να μαυρίσει ολότελα στο τέλος με το unhappy end, παρά την υπόσχεση ενός happy end που δίνει το ρομάντζο.
  Ο ήρωας είναι μια διπλοτυπία των ηρώων του Κάφκα. Ο χώρος είναι ένας «Πύργος» δαιδαλώδης και σκοτεινός στον οποίο η ήρωας εργάζεται ως υπάλληλος στο τμήμα «Ανάκλησης πληροφοριών». Η πλοκή έχει σαν κεντρικό άξονα ένα «λάθος» των υπηρεσιών που στοιχίζει όχι απλά τη σύλληψη ενός αθώου (πριν λίγες βδομάδες είχαμε εδώ τη σύλληψη ενός πανεπιστημιακού) αλλά τον θάνατό του. Μια κοπέλα που βρίσκεται στον από πάνω όροφο θα μπει κι αυτή στο στόχαστρο. Ο ήρωάς μας προσπαθεί να τη σώσει.
  Ακούμε καυστικές ατάκες και βλέπουμε σατιρικά επεισόδια που σατιρίζουν την γραφειοκρατία, την ανεπάρκεια των υπηρεσιών, το λάδωμα, τα λίφτινγκ, κ.λπ., πράγματα τα οποία βέβαια βλέπουμε και στη δική μας κοινωνία. Παρά τα στοιχεία που τοποθετούν την ιστορία στο μέλλον, υπάρχουν άλλα που δεν παραπέμπουν σ’ αυτό αλλά ενισχύουν το γκροτέσκο του χώρου, όπως ο υπερμεγέθης και ολότελα περίεργος υπολογιστής και τα «μπουριά» μέσω των οποίων διοχετεύονται τα μηνύματα από γραφείο σε γραφείο.
  Και το ρομάντζο;
  Ο (αντι)ήρωάς μας, νιώθοντας ολότελα απογοητευμένος από τη ζωή, έχει ως μόνη του ικανοποίηση να πετάει με τα φτερά της φαντασίας του σαν batman, και σαν ένας σύγχρονος άη Γιώργης τρέχει να σώσει την όμορφη από τα χέρια των κακών.
  Το 8 που έχει στο IMDb η ταινία δείχνει ότι άρεσε πάρα πολύ. Και σε μένα άρεσε, και θα μου άρεσε περισσότερο αν είχαμε happy end στο ρομάντζο. Όμως αν ο Γκίλιαμ δεν παρουσίαζε τον ήρωά του να γίνεται περίπου κατατονικός στην τελευταία σκηνή, πάνω στην πολυθρόνα των βασανιστηρίων, θα μείωνε τη δύναμη της καταγγελτικής σάτιράς του. Για άλλη μια φορά βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να έχουμε και την πίττα σωστή και το σκύλο χορτάτο.

No comments: