Book review, movie criticism

Friday, February 5, 2021

Joseph Vilsmaier, Stalingrad (1993)

Joseph Vilsmaier, Stalingrad (1993)

 


  Τελικά την ταινία την είχα ξαναδεί. Θυμήθηκα τη σκηνή που ο κεντρικός ήρωας ανοίγει το στόμα του και πυροβολεί λέγοντας χάιλ χίτλερ, σκηνή την οποία είχα δει και στην ταινία του Σερντάν Ντραγκόγιεβιτς «Τα όμορφα χωριά καίγονται όμορφα». Το επιβεβαίωσα ψάχνοντας το αρχείο μου που έχει τίτλο tenies pou ida ke den egrapsa gi aftes. Μετάνιωσα που δεν είχα πάρει ακόμη ζεστά τον κινηματογράφο, θα έγραφα, όπως και τώρα, για κάθε ταινία που έβλεπα. Κάποιες θα τις δω αναπόφευκτα δυο φορές· και δεν θα είναι Κουροσάβα, τον οποίο είχα δει πακέτο χωρίς να γράψω και τον οποίο ξαναβλέπω τώρα.

  Νόμιζα ότι ήταν η πρώτη γερμανική αντιπολεμική ταινία, αλλά διαβάζοντας τον σύνδεσμο της βικιπαίδειας διαπίστωσα ότι προηγείται η ταινία του Frank Wisbar, Hunde, wollt ihr ewig leben? (Σκυλιά, θέλετε να ζήσετε για πάντα; 1959), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Fritz Wöss, που όμως δεν αξιώθηκε να έχει την τύχη του μυθιστορήματος του Έριχ Μαρία Ρέμαρκ «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» το οποίο θεωρείται πια κλασικό.  

  Μια επίλεκτη διμοιρία γερμανών παραθερίζει στην Ιταλία. Ένα ειδύλλιο πλέκεται ανάμεσα στον ανθυπολοχαγό τους και μια ιταλίδα. Της γράφει ένα παθιασμένο γράμμα στο τραίνο που τους μεταφέρει.

  Βλέπουμε μάχες από κτίριο σε κτίριο, ολότελα εντυπωσιακές. Αργότερα θα δούμε και μια εντυπωσιακή μάχη όπου θα φανεί ο ηρωισμός της διμοιρίας, καθώς εξουδετερώνουν όλα τα ρώσικα τανκς που τους είχαν επιτεθεί. Η σκληρότητα όμως των ανωτέρων, καθώς και η απάνθρωπη συμπεριφορά τους απέναντι στους ρώσους, τους κάνει να αγανακτούν. Ο αξιωματικός αρνείται να χαρίσει τη ζωή σε ένα παιδί, παρόλο που του λένε ότι τους βοήθησε. Όλοι τους κατηγορούνται για κατασκοπία, ενώ αυτό που έκαναν ήταν να ψάξουν να βρουν κάτι να φάνε. Πιο πριν είχαν αντιμετωπίσει την σκληρή και άδικη συμπεριφορά του. Αυτός ο αξιωματικός θα το πληρώσει αργότερα με τη ζωή του. Ένας από τη διμοιρία θα τον πυροβολήσει, παρά τις ικεσίες του. Στο σπίτι που μένει θα βρουν άφθονα τρόφιμα ενώ οι στρατιώτες λιμοκτονούν, και μια κοπέλα, ρωσίδα, δεμένη στο κρεβάτι, προφανώς για τη σεξουαλική του ικανοποίηση. Θα την ελευθερώσουν. Ο ανθυπολοχαγός αυτοκτονεί όπως είπαμε, ενώ η κοπέλα αναλαμβάνει να οδηγήσει τους άλλους δυο μακριά από τις μάχες.

  Την κοπέλα την πυροβολούν οι ρώσοι παρτιζάνοι, προφανώς κατά λάθος ενώ τους φωνάζει «μην πυροβολείτε», καθώς την είδαν με τους δυο γερμανούς.

  Δεν θα προχωρήσουν παραπέρα οι δυο αυτοί γερμανοί. Με τους ρώσους απέναντι και με τα πάντα σκεπασμένα από το χιόνι, δεν έχουν καμιά ελπίδα. Παραδομένοι, θα περιμένουν το θάνατο από το κρύο.

  Πιο πριν, δυο άλλοι από τη διμοιρία, ο ένας τους τραυματισμένος, θα δουν μια ομάδα γερμανών να προχωρούν με σηκωμένα τα χέρια. Ο φον Πάουλους δεν θέλησε να θυσιάσει τους άντρες του σε μια άσκοπη μάχη. Είναι περικυκλωμένοι από τους ρώσους, δεν έχουν ελπίδα.

  Δεν ωφέλησε και πολύ η παράδοσή τους. Από τους 91.000 στρατιώτες που παραδόθηκαν (οι υπόλοιποι από τους 260.000 ή είχαν σκοτωθεί ή είχαν τραυματισθεί και επιστρέψει στη Γερμανία, βλέπουμε την τελευταία πτήση αεροπλάνου) μόνο 6.000 θα επιστρέψουν, διαβάζουμε στα γράμματα τέλους. Σώθηκαν όμως ρώσοι στρατιώτες από άσκοπες μάχες και άμαχοι, και φυσικά αυτοί οι 6.000.

  Ο ρομαντικός μύθος των αμερικάνικων πολεμικών ταινιών, που σε ιντερμέτζα δείχνονται σε flash back ευτυχισμένες στιγμές με την οικογένεια και ακούμε τα γράμματα που παίρνουν από τις αγαπημένες τους, διαψεύδεται εδώ. Η γυναίκα του τον απατά με ένα γάλλο αιχμάλωτο.

  Και στη «Λεπτή κόκκινη γραμμή» του Τέρενς Μάλικ, τον οποίο είδαμε πακέτο, η γυναίκα του στρατιώτη του ζητάει με ένα γράμμα της διαζύγιο, καθώς τα έφτιαξε με ένα σμηναγό.

  Δεν έμειναν όλες οι γυναίκες πιστές στους άντρες τους, ούτε όλες οι αγαπημένες τούς περίμεναν.

  Πολύ καλή ταινία, έχει 7.5 στο IMDb.

 

No comments: