Book review, movie criticism

Wednesday, October 20, 2021

Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ, Ο μικρός πρίγκηπας

Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ, Ο μικρός πρίγκηπας (μετ. Τάκης Κουνέλης), Γνώση 2006, σελ. 121

 


  Κατά διαστήματα βλέπω να γίνονται αναφορές στον «Μικρό πρίγκηπα» και στην «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», και είχα πάντοτε την επιθυμία να τα διαβάσω. Όμως έπρεπε να δοθεί η ευκαιρία.

  Και δόθηκε.

  Η Αλίκη (όχι η Αλίκη της χώρας των θαυμάτων αλλά η κόρη της Τζούτζου, που τη βοηθάω στα ελληνικά - πηγαίνει τετάρτη δημοτικού - με αντάλλαγμα η μητέρα της να μου μαθαίνει κινέζικα), είδε μια θεατρική παράσταση του μικρού πρίγκηπα και είπα ότι είναι ευκαιρία να διαβάσω το βιβλίο ώστε να συζητήσω μαζί της την Κυριακή.

  Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για να παραθέσω σύνδεσμο, πέφτω πάνω σε έναν που έχει όλο το βιβλίο on line (πατήστε εδώ). Εκεί διαβάζω με έκπληξή ότι ο «Μικρός πρίγκηπας» είναι το τρίτο σε πωλήσεις βιβλίο παγκοσμίως, μετά τη «Βίβλο» και το «Κεφάλαιο» του Μαρξ.

  Ο αφηγητής, αεροπόρος, κάνει αναγκαστική προσγείωση στην έρημο γιατί έχει κάποια βλάβη ο κινητήρας. Πρέπει να τον επισκευάσει, και αυτό θα πάρει χρόνο. Τότε συναντάει τον μικρό πρίγκηπα που έχει πέσει από έναν άλλο πλανήτη, ένα τοσοδούλη πλανήτη, όλο δικό του, που έχει τρία ηφαίστεια, το ένα σβησμένο, και ένα λουλούδι. Αφηγείται στον αεροπόρο τις περιπέτειές του. Κάποια στιγμή όμως πρέπει να αποχωριστούν.

  Μέσα από την ιστορία αυτή ο Σαιντ-Εξυπερύ υμνεί τη φιλία και την αφοσίωση, ενώ παράλληλα σκιαγραφεί χαρακτήρες σατιρίζοντάς τους όπως ο βασιλιάς, ο ματαιόδοξος, ο γεωγράφος, κ.ά.

  Βλέπουμε και εδώ την παρατακτική διάταξη επεισοδίων, τόσο συνηθισμένη στα παραμύθια, όπως οι διαδοχικές επισκέψεις του μικρού πρίγκηπα σε έξι πλανήτες. Και βέβαια το μαγικό ρεαλισμό των παραμυθιών.

  Όμως ας δώσουμε καλύτερα το λόγο στον Σαιντ-Εξυπερύ.

  «Ήξερα καλά ότι εκτός από τους μεγάλους πλανήτες, όπως είναι η Γη, ο Δίας, ο Άρης, η Αφροδίτη, που τους έχουν δώσει ονό­ματα, υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι που είναι καμιά φο­ρά τόσο μικροί, ώστε με δυσκολία τους διακρίνεις στο τηλεσκόπιο» (σελ. 21).

  Ή τόσο μακρινοί.

  «Στους μεγάλους αρέσουν οι αριθμοί. Όταν τους μιλάς για έναν καινούργιο φίλο, ποτέ δε σε ρωτάνε για την ουσία. Ποτέ δε σου λένε: «Πώς είναι η φωνή του; Ποια παιχνίδια του
αρέσουν πιο πολύ; Κάνει συλλογή από πεταλούδες;» Μα σε ρωτάνε: «Πόσων χρονών είναι; Πόσα αδέλφια έχει; Τι βάρος έχει; Πόσα βγάζει ο πατέρας του;» Τότε μόνο νομίζουν πως τον ξέρουν. Αν πεις στους μεγάλους: «Είδα ένα ωραίο σπίτι με τούβλα τριανταφυλλί, γεράνια στο παράθυρο και περιστέρια στη σκεπή...» δεν καταφέρνουν να το φανταστούν το σπίτι αυτό. Πρέπει να τους πεις: «Είδα ένα σπίτι που κάνει τόσες χιλιάδες» οπότε θα φωνάξουν: «Τι ωραίο που είναι!» (σελ. 23).

  Δυστυχώς ο νεοφιλελευθερισμός, με την επίδραση του θετικισμού, ενδιαφέρεται μόνο για νούμερα. Όμως τα νούμερα μετράνε ποσότητες, όχι ποιότητες. Το πόσα κερδίζει ο τάδε υπάλληλος το μήνα μπορούμε να το μάθουμε επακριβώς, όχι όμως και το πόσο ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος είναι.

  Πιο κάτω διαβάζουμε επίσης:

  «Κι ύστερα μπορεί να κατάντησα κι εγώ σαν τους μεγάλους, που δεν τους νοιάζουν παρά μόνο οι αριθμοί» (σελ. 24).

  Μεγάλος κι εγώ, θα μετρήσω τα like σ’ αυτή την ανάρτηση.

  «Αν καταφέρεις να κρίνεις τον εαυτό σου σωστά, θα είσαι πραγματικά σοφός» (σελ. 53).

  Γνώθι σ’ αυτόν μας παράγγειλε ο Σωκράτης.

  «Στον δεύτερο πλανήτη ζούσε ένας ματαιόδοξος.

 

No comments: