Samuel Maoz, Lebanon (2009)

Samuel Maoz, Lebanon (2009)

  Την ταινία την είχα δει πριν χρόνια, αλλά την ξαναείδα. Ήθελα να δω το «Foxtrot» και, συγκριτολόγος καθώς είμαι, ήθελα να την συγκρίνω με την προηγούμενη ταινία του Maoz. Οι πολεμικές ταινίες είναι εξάλλου μέσα στις προτιμήσεις μου, αν και δεν έχω τόσο συχνά την πολυτέλεια να τις βλέπω, πάντα υπάρχουν άλλες πιο πάνω στη λίστα των προτεραιοτήτων μου, και πρώτα πρώτα βέβαια αυτές που θα είναι σε πρώτη προβολή, καινούριες ή σε επανέκδοση.

  Η ταινία αναφέρεται στην εισβολή των ισραηλινών στον Λίβανο, το 1982. Τέσσερις ισραηλινοί στρατιώτες βρίσκονται μέσα σε ένα τανκ. Έχουν εντολή να διαβούν τα σύνορα και να περιμένουν.

  Βλέπουν ένα αμάξι να προχωράει. Του ζητάνε να σταματήσει. Δεν σταματάει. Διστάζουν. Το αμάξι πλησιάζει. Τελικά είναι δυο «τρομοκράτες». Σκοτώνουν τον ένα, ο άλλος δραπετεύει μέσα στα δένδρα. Προλαβαίνουν και σκοτώνουν έναν δικό τους.

  Βλέπουν ένα φορτηγό. Αυτή τη φορά δεν έχει προειδοποίηση, βαράνε στο ψαχνό. Το φορτηγό ανατινάζεται. Στον αέρα σκορπίζονται καφάσια με κότες. Ο οδηγός έχει εκσφενδονισθεί έξω. Είναι με κομμένα πόδια και κλαίει. Δεν έχουν άλλη επιλογή από την ευθανασία.

  Μπαίνουν στην πόλη, που προηγουμένως είχε βομβαρδιστεί από την ισραηλινή αεροπορία. Υπάρχουν θύλακες αντίστασης. Οι «τρομοκράτες» βρίσκονται σε ένα κτίριο. Κρατάνε όμηρους μια οικογένεια. Πρέπει να εξουδετερωθούν. Η παράπλευρη απώλεια είναι ένα νεκρό κορίτσι. Η μητέρα του βγαίνει αλλόφρων έξω από το κτήριο.

  Οι στρατιώτες έχουν συλλάβει έναν σύριο στρατιώτη. Τους τον παραδίδουν για να τον μεταφέρουν. Τον δένουν μέσα στο τανκ. Ο φαλαγγίτης χριστιανός, σύμμαχός τους, που θα τους οδηγήσει έξω από την πόλη καθώς βρίσκονται σε περιοχή που ελέγχεται από τους σύριους, τον απειλεί με χίλια όσα. Ο σύριος, όταν φεύγει ο φαλαγγίτης, ουρλιάζει τρομοκρατημένος. Οι ισραηλινοί, μη ξέροντας αραβικά, δεν ξέρουν τι του είπε. Στην αρχή μάλιστα φαντάστηκαν ότι τον καθησύχαζε.

  Η κάμερα, σε όλη την ταινία, βρίσκεται μέσα στο τανκ από όπου παρακολουθούμε τις σκηνές. Ο Maoz δεν διεκτραγωδεί μόνο το δράμα των αμάχων, τις παράπλευρες απώλειες όπως χαρακτηρίζονται σε ένα πόλεμο, αλλά και των ίδιων των στρατιωτών. Όχι μόνο του σύριου αλλά και των ισραηλινών, με τους φόβους και τις αντιθέσεις τους, την αγωνία τους να ειδοποιήσουν τους δικούς τους ότι είναι καλά, η απώλεια των συντρόφων τους.

  Υπάρχει και η αφήγηση μιας μικροϊστορίας. Ένας από τους τέσσερις αφηγείται πως η καθηγήτριά του τον παρηγόρησε για τον θάνατο του πατέρα του όταν είδε τον ερεθισμό του καθώς τον αγκάλιαζε στοργικά αυνανίζοντάς τον.

  Η ταινία ξεκινάει δείχνοντας έναν αγρό με χρυσάνθεμα, για αρκετή ώρα. Τι πιο γαλήνιο θέαμα! Τελειώνει δείχνοντας το τανκ που κατάφερε να βγει έξω από την πόλη μέσα σ’ αυτόν τον αγρό. Η μουτζούρα της εικόνας.

  Μια ακόμη αντιπολεμική ταινία, δίπλα στις τόσες που υπάρχουν. Πρωτότυπη σαν σκηνοθετική σύλληψη, δείχνει τον ταλαντούχο σκηνοθέτη. Πέρασαν οκτώ χρόνια μέχρι να μας δώσει την επόμενη ταινία του. Με τέτοιο θέμα, ίσως δυσκολεύτηκε να βρει χρηματοδότη.