Samuel Maoz, Foxtrot (2017)

Samuel Maoz, Foxtrot (2017)

  Και σ’ αυτή την ταινία όπως και στο «Λίβανο» ο Maoz διεκτραγωδεί το δράμα του πολέμου. Με έναν έξυπνο τρόπο παρουσιάζει και άλλες παραμέτρους του, με μια έξυπνη πλοκή, παρόλο που κάποιοι μπορεί να έχουν ένσταση για το τυχαίο που θα δουν στη συνέχεια με το εφέ του απροσδόκητου.

  Οι γονείς είναι απαρηγόρητοι για τον θάνατο του γιου τους. Έπεσε για την πατρίδα, τους λένε. Υπηρετούσε σε ένα συνοριακό φυλάκιο.

  Το πρώτο θέμα της ταινίας είναι το πένθος για το θάνατο του γιου που υπηρετούσε στρατιώτης. Και στο τριακοστό λεπτό έχουμε την ανατροπή: λάθος, ήταν άλλος αυτός που σκοτώθηκε, οι στρατιωτικές αρχές μπερδεύτηκαν με τη συνωνυμία. Ο πατέρας είναι εξοργισμένος, απαιτεί να έλθει ο γιος του να τον δει, μπορεί να του λένε ψέματα.

  Και μεταφερόμαστε στα σύνορα, σε μια καντίνα όπου μένουν οι τέσσερις στρατιώτες. Αυτή βυθίζεται κάθε μέρα όλο και περισσότερο στη λάσπη. Το παρατηρούν μετρώντας τα δευτερόλεπτα που κάνει ένα κουτί να πάει από τη μια μεριά στην άλλη, που γίνονται όλο και λιγότερα.

  Πάλι τέσσερις στρατιώτες όπως και στον «Λίβανο», πάλι μέσα σε ένα κλειστό χώρο, μόνο που εδώ τους βλέπουμε να βγαίνουν και έξω, στο φυλάκιο.

  Και παρακολουθούμε πάλι το δράμα των αμάχων που περνάνε τα σύνορα. Βλέπουμε ένα ζευγάρι να στέκονται απελπισμένοι μέσα στη βροχή μέχρι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος. Σκανάρουν την εικόνα και τη στέλνουν στο αρχηγείο, για να πάρουν τελικά την έγκριση clear και να τους αφήσουν να περάσουν.

  Όμως την τελευταία φορά τα πράγματα στραβώνουν. Τέσσερα άτομα επιβαίνουν στο αμάξι. Οι πίσω τραγουδάνε. Έρχονται ίσως από κάποιο γλέντι. Παίρνουν την έγκριση clear. Το φόρεμα της κοπέλας που βρίσκεται δίπλα στον οδηγό έχει πιαστεί στην πόρτα. Της το λένε. Ανοίγει την πόρτα για να το ελευθερώσει και ένα κουτί κυλάει έξω. «Χειροβομβίδα!!!» ουρλιάζει ένας στρατιώτης και ένας άλλος γαζώνει το αμάξι με σφαίρες. Η χειροβομβίδα τελικά ήταν ένα κουτί μπύρας.

  Φαντάζομαι ότι τα επεισόδια που αφηγείται ο Maoz είναι πραγματικά. Είναι αναπόφευκτο να συμβούν. Ένα παρόμοιο είδα σε ένα ντοκιμαντέρ, στο Ιράκ. Όλη η οικογένεια που επέβαινε στο αμάξι ξεκληρίστηκε εκτός από ένα παιδί. Το πήραν και το περιέθαλψαν στην Αμερική. Όταν επέστρεψε το σκότωσε η ιρακινή αντίσταση. Δεν θέλουν χάρες από τους αμερικανούς.

  Η συνέχεια;

  Κουκούλωσαν το γεγονός. Ένας γερανός πήρε το αμάξι με τα πτώματα, το έριξε σε ένα λάκκο και τον σκέπασαν με χώματα. Και οι τέσσερίς τους, αγνοούμενοι για πάντα.

  Και ξαναγυρνάμε στο σπίτι του στρατιώτη. Πάλι πένθος. Δημιουργείται το «σασπένς του πώς». Καταλαβαίνουμε ότι αυτή τη φορά ο στρατιώτης είναι νεκρός, απλά περιμένουμε να μάθουμε πώς πέθανε. Αυτό θα το δούμε στην τελευταία σκηνή του έργου, που είναι και η αρχική της ταινίας: Ένα αμάξι προχωράει στον επαρχιακό χωματόδρομο. Όμως το ατύχημα που θα ρίξει το αμάξι στον γκρεμό θα το δούμε μόνο στο τέλος. Παρόμοια αρχή και τέλος με τον «Λίβανο».

  Και πάλι μια ιστορία.

  Ο γιος αφηγείται στους συντρόφους του στην καντίνα την ιστορία μιας Βίβλου που περνούσε από γενιά σε γενιά, αιώνες τώρα. Η τελευταία ήταν από τον παππού που πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και που το έδωσε στη γιαγιά, η οποία το έδωσε στο γιο της, τον πατέρα του στρατιώτη. Αυτός την αντάλλαξε με ένα πορνοπεριοδικό, που μια φωτογραφία του τού είχε γίνει εμμονή. Όταν ο γιος του πήγε στο στρατό, παράγγειλε μέσω ίντερνετ το περιοδικό αυτό και του το έδωσε, με την παραγγελιά να μην το λερώσει με χυσίματα όπως έγινε με το δικό του. Η παράδοση έπρεπε να συνεχισθεί, όμως τη θέση της Βίβλου την πήρε τώρα το πορνοπεριοδικό.

  Ήταν εύκολο να γίνει η αλλαγή. Σε κάποιο σημείο της ταινίας ακούμε τον αδελφό του πατέρα να του λέει, προσπαθώντας να τον πείσει για κάτι, ότι έτσι κι αλλιώς είναι άθεοι.

  Είμαι περίεργος αν θα ξαναδώ ταινία του Maoz. Και από περιέργεια έψαξα στο λήμμα της βικιπαίδειας, στο controversy, και είδα ότι δικαιώνεται η περιέργειά μου. Αν και η ένσταση του υπουργείου πολιτισμού ήταν για το επεισόδιο με την νταλίκα και όχι για τη Βίβλο. 

  Να μην το ξεχάσω, τη Sarah Adler που υποδύεται τη μαμά την είδαμε πριν τρεις μήνες σε μια ακόμη εξαιρετική ταινία, την «Κρυφή συνταγή», τον δε Lior Asheknazi πριν ενάμισι μήνα στην ταινία «7 μέρες στο Έντεμπε».