Book review, movie criticism

Monday, July 29, 2019

Kenji Mizoguchi 30. 1955 Princess Yang Kwei-Fei (Yokihi)

Kenji Mizoguchi 30. 1955 Princess Yang Kwei-Fei (Yokihi)


  Κι αυτή ταινία εποχής, κι αυτή έγχρωμη, όμως εδώ, σε αντίθεση με την προηγούμενη, διεκτραγωδείται άλλη μια φορά η μοίρα της γυναίκας.
  Η Yang Guifei (έτσι μεταγράφεται στα κινέζικα pinyin το όνομά της. Το Guifei σημαίνει ανώτερη παλλακίδα), δούλευε σαν υπηρέτρια, παρόλο που ανήκε στην οικογένεια Yang που είχε αρκετή επιρροή στο παλάτι. Αυτή την επιρροή κοίταζαν να την αυξήσουν προσφέροντας στον αυτοκράτορα, που ήταν απαρηγόρητος από τον θάνατο της γυναίκας του, μια από τις τρεις κόρες της οικογένειας. Ο αυτοκράτορας τις αρνήθηκε και τις τρεις. Ένας φιλόδοξος στρατηγός πρόσεξε την ομορφιά της Yang Guifei, ξαδέλφη τους (όταν μιλάμε για οικογένεια εκείνη την εποχή μιλάμε για εκτεταμένη οικογένεια, αυτό που λέμε εμείς σήμερα «σόι») και την παρουσίασε στον αυτοκράτορα. Του άρεσε, και έγινε η ευνοούμενή του. Ταυτόχρονα αυξήθηκε η επιρροή των τριών αδελφών, ενώ δυο άλλα μέλη της οικογένειας κατέλαβαν ανώτατες θέσεις. Όμως ήταν διεφθαρμένοι, ο λαός υπέφερε από τη βαριά φορολογία, και ένας φιλόδοξος στρατηγός αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τη δυσαρέσκεια αυτή για να ανεβεί ο ίδιος στο θρόνο, κάνοντας επανάσταση. Ενώ βάδιζε κατά της πρωτεύουσας ο αυτοκράτορας δραπέτευσε με την Yang Guifei, έχοντας μαζί του πιστούς του στρατιώτες και τους δυο της οικογένειας Yang. Όμως και οι στρατιώτες που έμειναν στην πρωτεύουσα του ήσαν πιστοί, ήξεραν ότι η οικογένεια Yang ήταν η αιτία της λαϊκής δυσαρέσκειας, ο αυτοκράτορας τους ήταν συμπαθής. Σκότωσαν τις τρεις αδελφές και πήγαν και βρήκαν το βασιλιά. Του είπαν ότι μένουν πιστοί σ’ αυτόν, αλλά τα μέλη της οικογένειας Yang πρέπει να σκοτωθούν. Σκοτώνουν τους δυο που είχε μαζί του ο αυτοκράτορας, ενώ την Yang Guifei την αναγκάζουν να απαγχονισθεί. Επιστρέφοντας ο αυτοκράτορας στην πρωτεύουσα βλέπει ότι ήδη τον είχε εκτοπίσει ο γιος του. Φυσικά είναι απαρηγόρητος από το θάνατο της ευνοούμενής του παλλακίδας.
  Μου άρεσε που ο Μιτζόγκουτσι δεν έδειξε ρεαλιστικά τον απαγχονισμό της αλλά «συνεκδοχικά», πρώτα δείχνοντάς την να δίνει στους στρατιώτες την εσάρπα της για να κρεμαστεί μ’ αυτήν και όχι με το σχοινί που είχαν ήδη ετοιμάσει, και έπειτα δείχνοντας απλώς τα κοσμήματά της που έριξε κατά γης πριν ανεβεί στην κρεμάλα.
  Στην Yang Guifei αναφέρομαι σε τρία σημεία στο βιβλίο μου «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας». Παραθέτω τα σχετικά αποσπάσματα. Το πρώτο:
  «Πολλοί συγγραφείς έγραψαν για το kunqu. Οι πιο σημαντικοί ήσαν ο Hong Sheng από το Νότο και ο Kong Shangren από το Βορρά. Ο Hong Sheng έγραψε έντεκα δράματα, από τα οποία πιο δημοφιλές στην εποχή του ήταν το Ανάκτορο της Αιωνιότητας. Αναφέρεται στον έρωτα του αυτοκράτορα Ming Huang (712-755) της δυναστείας Tang και της παλλακίδας του Yang Gui Fei. Οι δυο ερωτευμένοι έδωσαν όρκο μπροστά στο Ανάκτορο της Αιωνιότητας να μη χωρίσουν ποτέ. Όταν σε μια επανάσταση η παλλακίδα αναγκάστηκε από τους επαναστάτες να κρεμαστεί, ο αυτοκράτορας κράτησε τον όρκο του και πήγε να της κρατήσει για πάντα συντροφιά στο Ανάκτορο της Σελήνης. Η ιστορία αυτή αποτέλεσε το θέμα πολλών έργων, όπως Η ιστορία της αιώνιας λύπης του Chen Hong. Σε μια ημέρα πένθους για τη βασιλομήτορα είχε την ατυχή ιδέα να παρουσιάσει αυτό το έργο. Τιμωρήθηκε σκληρά γι’ αυτή την επιλογή, έχασε τη θέση του και εκδιώχτηκε από τον Λογοτεχνικό Όμιλο. Μόλις είχε περάσει τα 50 όταν έπεσε μεθυσμένος από ένα ιστιοφόρο στο νερό και πνίγηκε. Ένας φίλος του έγραψε γι’ αυτόν σε ένα ποίημά του: Ο δάσκαλος συνθέτει στίχους, η πρώτη γυναίκα παίζει το λαούτο, η δεύτερη τραγουδάει. Τι εικόνα ευτυχισμένης αρμονίας!».
  Διαφέρει από την ιστορία του Μιτζόγκουτσι, και αναρωτιέται κανείς αν είναι περισσότερο ή λιγότερο πιστός απ’ αυτόν στο ιστορικό γεγονός.
  Και το δεύτερο.
  «Κατά τη δυναστεία Tang (618-907) αναπτύχθηκε παραπέρα ο αυλικός χορός, ιδιαίτερα κατά τη διακυβέρνηση του αυτοκράτορα Ming Huang (Xuan Zong, 712-755). Αυτός ίδρυσε την πρώτη θεατρική σχολή, τον Αχλαδόκηπο (Li Yuan), για χατίρι της αγαπημένης του παλλακίδας Yang Gui Fei, για την οποία γράφηκαν πάρα πολλά έργα, όπως Η μεθυσμένη ομορφιά. (Σημείωση: Σ’ αυτό το έργο ο αυτοκράτορας «στήνει» σε ένα ερωτικό ραντεβού την αγαπημένη του παλλακίδα, πηγαίνοντας σε μια άλλη, και αυτή γίνεται τύφλα στο μεθύσει. Χρησιμοποιείται ως έργο αναφοράς από την Jo Riley στο έργο της Chinese theater and the actor in performance, Cambridge, 1997, Cambridge University Press). Ο αυτοκράτορας, για να κάνει την αγαπημένη του να γελάσει, ανέβαινε συχνά πάνω στη σκηνή, μαζί με τους άλλους ηθοποιούς, ντυμένος κλόουν».
  Εκτός από το έργο Κουν Τσου στο οποίο αναφερθήκαμε στην προηγούμενη παράγραφο, διαβάζουμε εδώ ότι γράφηκαν με βάση το ιστορικό αυτό γεγονός πολλά θεατρικά έργα.
  Και το τρίτο.
  Ο Bai Pu ή Bai Zhenfu (1226-μετά το 1306) καταγόταν από οικογένεια αξιωματούχων. Μετά την κατάρρευση της δυναστείας κατέφυγε στον Νότο, στο Gin Ling (Nanjing). Αποτραβηγμένος από τη δημοσιότητα, έχοντας αρνηθεί διοικητικά πόστα, αφιερώθηκε στο γράψιμο. Από τα 16 δράματα που έγραψε σώζονται τρία, και αποσπάσματα από άλλα τρία.
  Το πρώτο είναι Ο αυτοκράτορας Ming της δυναστείας Tang ακούει τη νυχτερινή βροχή να πέφτει πάνω στο δένδρο wu tung (παυλόνια). Είναι ο γνωστός αυτοκράτορας στον οποίο αναφερθήκαμε πιο πριν, ο ιδρυτής του Αχλαδόκηπου. Η παλλακίδα Yang Gui Fei, για να μην την σκέφτεται ο αυτοκράτορας κατά τη διάρκεια της μάχης και μειωθεί η ανδρεία του, αυτοκτονεί».
  Το έργο αυτό διασκευάστηκε αργότερα στην όπερα του Πεκίνου «Αντίο παλλακίδα μου, που έδωσε και το όνομα στη γνωστή ταινία του Chen Kaige. Την ανέβασα ολόκληρη στο youtube, δώρο της δασκάλας μου στον Σύνδεσμο Φιλίας Ελλάδας-Κίνας κυρίας Yu, καθηγήτριας γλωσσολογίας στο πανεπιστήμιο της Σαγκάης.
  Πάνω στην ιστορία της Yang Guifei έχουν γυριστεί και πέντε ταινίες, όπως διαβάζω στον σύνδεσμο της βικιπαίδειας που αναφέρεται στη βιογραφία της. Μια από αυτές βρίσκεται στο youtube, εδώ  και  εδώ. Μια άλλη τη γύρισε ο Chen Kaige, τον οποίο σκοπεύω να δω κάποια στιγμή πακέτο. Έχει γυριστεί και σήριαλ πάνω στην ιστορία της. Θα δω όποια ταινία βρω για την Yang Guifei, για να κάνω επί πλέον εξάσκηση στα κινέζικά μου.
Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Tales of the Taira clan».
  Την ταινία ΔΕΝ μπορείτε να τη δείτε στο youtube με αγγλικούς υπότιτλους. Τώρα που κοίταξα στο youtube για επιβεβαίωση πριν αναρτήσω είδα ότι την κατέβασαν. Ίσως ήταν δική μου ανάρτηση, δεν θυμάμαι.  


No comments: