Book review, movie criticism

Saturday, July 27, 2019

Kenji Mizoguchi 27. 1954 Sansho the Bailiff (山椒大夫)


Kenji Mizoguchi 27. 1954 Sansho the Bailiff (山椒大夫)


  Και πάλι μια  ταινία εποχής που όμως τοποθετείται πολύ πίσω, στον 12ο αιώνα, οπότε ίσχυε η δουλεμπορία. Ληστές συνελάμβαναν στα σταυροδρόμια κόσμο και τους πουλούσαν σαν δούλους.
  Σ’ αυτό το έργο ο Μιτζόγκουτσι δεν μιλάει ειδικά για την θλιβερή μοίρα της γυναίκας αλλά για τη θλιβερή μοίρα των σκλάβων, αντρών και γυναικών.
  Ο κυβερνήτης πέφτει σε δυσμένεια και εξορίζεται. Ο λόγος; Παράκουσε μια διαταγή του αυτοκράτορα, δεν ήθελε να επιβαρύνει άλλο τους χωρικούς. Στέλνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του, ένα γιο και μια κόρη, στους γονείς της. Δεν μπορεί να θεωρηθεί πια άξιος σύζυγός της. Πριν αποχωριστούν όμως παραγγέλνει στο γιο του: «Δεν μπορεί να θεωρείται κανείς άνθρωπος αν δεν δείχνει ευσπλαχνία. Ακόμη και αν είσαι σκληρός με τον εαυτό σου, να δείχνεις ευσπλαχνία για τους άλλους».
  Όταν όμως μετά από έξι χρόνια ο πατέρας της πεθαίνει, ο θείος τους διώχνει από το σπίτι. Αναγκάζεται να ψάξει να βρει τον άνδρα της. Στο δρόμο όμως τους συλλαμβάνουν ληστές. Πωλούνται χωριστά τα παιδιά, χωριστά αυτή.
  Υπάρχει έντονο σασπένς στην ιστορία, όμως ο Μιτζόγκουτσι ήθελε να δείξει κυρίως τη θλιβερή ζωή των δούλων. Αν το σκάσουν, τους σημαδεύουν στο πρόσωπο. Οι δουλειές είναι εξαντλητικές, ο επιστάτης Μπέιλιφ είναι πολύ σκληρός (δεν θα έπρεπε ένας αρνητικός ήρωας να είναι τίτλος ταινίας, πιο ταιριαστός θα ήταν «Τα σκλαβωμένα αδέλφια»). Και μια γυναίκα που είναι άρρωστη δεν θα την θεραπεύσουν, θα την πάνε στο βουνό να πεθάνει.
  Αναρωτιέμαι αν τα ίδια γίνονταν και στους σκλάβους στην αρχαιότητα. Παρά την απιθανότητά του, τα παιδιά ενός αξιωματούχου να συλλαμβάνονται και να πωλούνται ως δούλοι, ας μην ξεχνάμε ότι και ο Πλάτωνας πουλήθηκε ως δούλος. Ευτυχώς που βρέθηκε ο Αννίκερις και τον εξαγόρασε.  
  Ο γιος δραπετεύει παίρνοντας μαζί του την άρρωστη γυναίκα. Την περιποιούνται και αναρρώνει σε έναν βουδιστικό ναό.
   Και οι τύχες του αλλάζουν. Ο πρωθυπουργός στον οποίο πηγαίνει με συστατική επιστολή από τον επί κεφαλής του ναού, εκτιμώντας πάρα πολύ τον πατέρα του, μακαρίτη τώρα, για τη στάση του απέναντι στους χωρικούς, θα τον διορίσει κυβερνήτη. Πού θέλει να πάει; Μα στην επαρχία που βρίσκεται ο επιστάτης Μπέιλιφ.
  Θα εκδώσει διαταγή να απελευθερωθούν όλοι οι δούλοι. Οι δούλοι του Μπέιλιφ θα βάλουν φωτιά στο σπίτι του. Αυτός θα φύγει με την οικογένειά του.
  Η αδελφή του; Πνίγηκε. Όταν αυτός δραπέτευσε, ξέροντας ότι η ίδια δεν θα μπορούσε να ξεφύγει και θα την υπέβαλαν σε βασανιστήρια προκειμένου να μαρτυρήσει προς τα πού πήγε ο αδελφός της, προτίμησε να πνιγεί πέφτοντας στο παρακείμενο ποτάμι.
  Δακρύβρεχτο τέλος. Ο γιος, που έχει παραιτηθεί από τη θέση του ξέροντας ότι αυτό που έκανε ήταν αντίθετο με τις επιταγές του αυτοκράτορα, θα συναντήσει τελικά τη μητέρα του. Είναι τυφλή και κουτσή από το ένα πόδι, καθώς της έκοψαν τον τένοντα όταν πήγε να δραπετεύσει. Της λέει ότι θα μπορούσε να μείνει κυβερνήτης, όμως προτίμησε να ακολουθήσει την ηθική επιταγή του πατέρα του: να δείχνει ευσπλαχνία.
  Μπορείτε να δείτε την ταινία στο youtube με ελληνικούς υπότιτλους.
  Η προηγούμενη ανάρτησή μας ήταν για την ταινία «Ugetsu».

No comments: