Samuel Khachikian, Εagles (1984)

 Samuel Khachikian, Εagles (1984)

 

  Οι πολεμικές ταινίες δεν είναι καινούριο είδος, όμως είναι για τον ιρανικό κινηματογράφο. Δεν θυμάμαι να συνάντησα πολεμική ταινία στον προεπαναστατικό ιρανικό κινηματογράφο.

  Ο πόλεμος με το Ιράκ και το καινούριο, θεοκρατικό καθεστώς αποτέλεσαν την ώθηση για την ανάπτυξη τριών ειδών ταινιών: τις πολεμικές ταινίες, τις ταινίες για παιδιά (το να πρωταγωνιστούν γυναίκες σε μια ταινία, με τις ισλαμικές απαγορεύσεις για το ντύσιμο, τη συμπεριφορά της γυναίκας, κ.λπ. μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα σε ένα σκηνοθέτη, και έτσι είπαν «άστο καλύτερα») και τις ταινίες για γυναίκες, οι περισσότερες γυρισμένες από γυναίκες, οι οποίες διεκτραγωδούν την κατάσταση της γυναίκας σε μια συντηρητική κοινωνία και ιδιαίτερα με το νέο καθεστώς.

  Ο δέκατος τόμος του «Directory of world cinema: Iran», που μου τον έκανε δώρο ο φίλος μου ο Κορακιανίτης έχει σαν πρώτο από τα τρία είδη τις πολεμικές ταινίες, ένα είδος που μου αρέσει ιδιαίτερα, και μάλιστα όταν πρόκειται για αερομαχίες. Αυτό εξάλλου αναπτύχθηκε πρώτο, καθώς ο πόλεμος ξέσπασε ένα χρόνο μετά την επανάσταση, το 1980.

  Οι «Αετοί» του αρμενικής καταγωγής σκηνοθέτη Σάμουελ Χατσικιάν είναι από τις καλύτερες πολεμικές ταινίες που γυρίστηκαν στο Ιράν, και μάλιστα ενώ ο πόλεμος μαινόταν (τέλειωσε το 1988).

  Επιτυχημένες και οι τρεις αποστολές του σμήνους με τα τέσσερα βομβαρδιστικά στο ιρακινό έδαφος. Όμως στη δεύτερη υπήρξε μια απώλεια, ένα βομβαρδιστικό καταρρίφθηκε. Βέβαια κατέρριψαν και αυτοί δυο ή τρία ιρακινά καταδιωκτικά. Στην τρίτη αποστολή καταρρίφθηκε το βομβαρδιστικό του κεντρικού ήρωα, ο οποίος έπεσε με αλεξίπτωτο σε ιρακινό έδαφος μεν, αλλά στην περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν.

  Θα τον καταδιώξουν οι ιρακινοί στρατιώτες, θα σωθεί όμως από έναν Ιρανό ανθυπολοχαγό που είχε πάει πιο πριν σε αναγνωριστική αποστολή. Σε λίγο θα καταφτάσουν και οι κούρδοι αντάρτες.

  Είναι τραυματισμένος, έχει εξαρθρωθεί ο ώμος του. Θα τον επαναφέρει στη θέση του ένας πρακτικός του χωριού. Έχω δει παρόμοια διαδικασία από τον πρακτικό του χωριού μου, τον Ανδρέα τον Παπουτσάκη, συγχωρεμένος να είναι, που επανέφερε τον ώμο ενός Παχυναμιώτη. Αυτός έφτιαξε και το σπασμένο πόδι του ξαδέλφου μου του Γιώργη του Τζανετάκη, καλύτερα από γιατρό, όπως του είπαν αργότερα στο νοσοκομείο όταν έβγαλε ακτινογραφία.

  Ο ιρανός ανιχνευτής φορούσε κουρδική ενδυμασία, δεν μπορούσαν να τον υποπτευθούν, όμως είχαν δει τον πιλότο, μάλιστα στη συμπλοκή που ακολούθησε με τους κούρδους αντάρτες σκοτώθηκε ο γιος του σεΐχη (κάτι σαν πρόεδρος του χωριού).

  Θα πάνε να τον θάψουν, όμως μέσα στο φέρετρο έχουν κρύψει τον πιλότο.

  Όταν τον ανακαλύπτουν οι ιρακινοί θα αρχίσει η καταδίωξη αλλά και οι συμπλοκή με τους κούρδους χωρικούς, που στο μεταξύ έχουν πάρει τα όπλα τους.

  Η φυγή θα γινόταν με μια μοτοσυκλέτα.

  Για την ακρίβεια με δυο, αλλά η άλλη δεν έπαιρνε μπροστά και έτσι έφυγαν με τη μία.

  Ένα ιρακινό ελικόπτερο τους καταδιώκει και τους πυροβολεί.

  Από τα καλύτερα επεισόδια της ταινίας.

  Έχουν πλησιάσει στο συνοριακό ιρανικό φυλάκιο, το οποίο καταρρίπτει το ελικόπτερο. Όμως οι δυο ιρανοί δεν καταλαβαίνουν τις απεγνωσμένες χειρονομίες των ανδρών από το φυλάκιο, νομίζουν ότι πρόκειται για χαιρετισμό, ενώ αυτοί ήθελαν να τους ειδοποιήσουν ότι βρίσκονται μέσα σε ναρκοπέδιο.

  Η μηχανή ανατινάζεται, ο ανθυπολοχαγός σκοτώνεται αλλά ο πιλότος σώζεται, με τραύματα φυσικά.

  Θα ήταν αντιρεαλιστικό να μην υπάρχουν θύματα (μάρτυρες, όπως τους λένε) στον πόλεμο με τους ιρακινούς.

  Το ίδιο και το να μη δείχνεται η οδύνη και η αγωνία των οικογενειών των πιλότων για την τύχη τους.   

  Η ταινία μου θύμισε δυο άλλες, που αναφέρονται στο ίδιο περιστατικό. Τέσσερις μήνες μετά τον βομβαρδισμό του Περλ Χάρμπορ οι Αμερικανοί αποφάσισαν να βομβαρδίσουν το Τόκιο. Τα αεροπλάνα θα απογειώνονταν από αεροπλανοφόρο και μετά την εκτέλεση της αποστολής τους  θα έπρεπε να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο Τσανγκ Τσόου. Όμως δεν τα κατάφεραν όλοι. Κάποιοι έκαναν αναγκαστική προσγείωση ή προσθαλάσσωση, ή έπεσαν με αλεξίπτωτο σε έδαφος που είχαν καταλάβει οι γιαπωνέζοι.

  Στο «The Chinese widow» (2017) του Bille August βλέπουμε τους κάτοικους του κινέζικου χωριού να σώζουν έναν αμερικανό πιλότο που είχε πέσει με αλεξίπτωτο. Στο «Thirty seconds over Tokyo» (1944) του Mervyn LeRoy οι κάτοικοι ενός κινέζικου χωριού έσωσαν όλο το πενταμελές πλήρωμα ενός αεροπλάνου που έκανε αναγκαστική προσθαλάσσωση κοντά στην ακτή. Και βέβαια, αυτή η ταινία, όπως και οι «Αετοί», γυρίστηκε μεσούντος του πολέμου με τους γιαπωνέζους.