Radu Jude, Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου (Nu aștepta prea mult de la sfârșitul lumii, 2023)

 

Radu Jude, Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου (Nu aștepta prea mult de la sfârșitul lumii, 2023)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Ο Radu Jude μας άρεσε πάρα πολύ που τον είδαμε πακέτο. Η προηγούμενη ταινία του που είδαμε ήταν η μικρού μήκους «Plastic semiotic» (2021).

  Αντιγράφω το στόρι από μια ρουμάνικη ιστοσελίδα.

  «Στην ταινία, η Angela (Ilinca Manolache), βοηθός παραγωγής, διασχίζει το Βουκουρέστι για το casting ενός διαφημιστικού για την προστασία της εργασίας, που ανατέθηκε από μια πολυεθνική. Σαν μια Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, συναντά εξουθενωμένους επιχειρηματίες, πραγματικούς νταήδες, θύματα εργατικών ατυχημάτων, έναν σεξουαλικό σύντροφο, το δικό της ψηφιακό avatar (Bobiţă), μια άλλη Angela (Dorina Lazar) από μια παλιά ταινία του Lucian Bratu, "H Angela πάει παραπέρα» (1981), αλλά και μια απόγονο του Γκαίτε (Νίνα Χος)».

  Σ’ αυτό το οδοιπορικό της θα δούμε χιουμοριστικά επεισόδια, επεισόδια με λεπτό χιούμορ έως επεισόδια με το άξεστο ραμπελαιικό. Σαν σε λάιτ μοτίφ κάνει την εμφάνισή του ένας τρελαμένος που πετάει πορνοατάκες. Και βέβαια το χιούμορ αυτό είναι πολύ συχνά σατιρικό. Απολαυστικό είναι το επεισόδιο που κάποιος αφηγείται την επίθεση ενός σκηνοθέτη-μποξέρ σε κριτικούς που του έθαβαν τις ταινίες του χωρίς να τις έχουν δει.

  Κάτι ανάλογο έγινε σε μια ανάρτησή μου για μια ελληνική ταινία, το «Αιγαίο SOS» (2018) του Πιέρρου Ανδρακάκου. Την έθαβαν χωρίς να την έχουν δει, επειδή δεν τους άρεσε ο Αθερίδης. Αναγκάστηκα να δηλώσω ότι θα διαγράφω κάθε σχόλιο που δεν θα ξεκινούσε με «Είδα την ταινία και… μου άρεσε ή δεν μου άρεσε διότι…». Δεν υπήρξε άλλο σχόλιο.  

  Χαρακτηριστικό είναι το μονόπλανο με το οποίο τελειώνει η ταινία, διάρκειας 35 περίπου λεπτών. Εκεί παίρνουν συνέντευξη από κάποιον ανάπηρο, που όμως δεν «κολλάει» με το διαφημιστικό, καθώς ενοχοποιούνται διάφοροι για το ατύχημα που έπαθε και όχι ο ίδιος, επειδή τάχα δεν τήρησε τα μέτρα προστασίας (δεν φορούσε κράνος ενώ ήταν δυο μέτρα από την έξοδο του εργοστασίου αφού είχε τελειώσει την υπερωρία του), και προσπαθούν να την προσαρμόσουν ανάλογα.

  Τον ανάπηρο τον λένε Ovidiu Bucă. Έλα όμως που το bucă θα πει… γλουτός, μεταφράζει το ρουμάνικο λεξικό μου, σε υψηλό υφολογικό επίπεδο, να μην μεταφέρω τη μετάφραση των υποτίτλων. Έτσι αποφασίζουν να τον παρουσιάσουν απλώς ως Οβίδιο.

  Κάτω από το ρολόι στο frame διαβάζουμε: Είναι πιο αργά από ό,τι νομίζετε.

  Το ξέρω, και γι’ αυτό πηγαίνω πάντα πιο νωρίς στα ραντεβού μου.

  Και ένα ενδιαφέρον, στη συζήτηση με την απόγονο του Γκαίτε: Τα τελευταία λόγια του Γκαίτε ήταν «περισσότερο φως» (Mehr Licht), το ήξερα αυτό. Όχι, δεν ήταν αυτά, λάθος τα άκουσαν, Mehr Nichts, τίποτα πια, τετέλεσται.

  Μου άρεσε πάρα πολύ η ταινία, κυρίως για το χιούμορ της με το υφολογικό του εύρος (το ξαναλέω, είμαι ραμπελαιικός). Και βέβαια άρεσε και σε πολλούς άλλους, όπως δείχνει η βαθμολογία της στο IMDb, 7,4. Εγώ βέβαια έβαλα οκτώ.

  Μπορείτε να σταματήσετε την ανάγνωση εδώ.

  Δεν γινόταν να μη δω και την ταινία του Bratu «Angela merge mai departe». Βέβαια τα ρουμάνικά μου είναι σε επίπεδο teach yourself books. Το ρουμάνικο το διάβασα, όπως και κάποια άλλα, πριν δεκαετίες, το ξαναδιάβασα λίγο πριν την πανδημία και λίγο μετά τη δεύτερη καραντίνα. Μπορώ και μεταφράζω εύκολα κείμενα όπως αυτό στο frame, ενώ σε άλλα ψάχνω λεξικό. Την εξάσκησή μου την κάνω μεταφράζοντας βιντεάκια από το τικ τοκ, τα οποία αναρτώ στον τοίχο μου και σε μια ή δυο άλλες ομάδες. Θα διαβάσω την περίληψη από την ρουμάνικη βικιπαίδεια ώστε να μπορώ να την παρακολουθήσω. Να την παραθέσω και εδώ, για μένα.

  «Η Άντζελα είναι μια οδηγός ταξί που ζει μόνη της μετά το διαζύγιο με έναν αλκοολικό σύζυγο. Η ύπαρξή της μοιράζεται ανάμεσα σε βόλτες με ταξί, επισκέψεις στην ηλικιωμένη μητέρα της και βραδιές που περνά μόνη της μπροστά στην τηλεόραση. Τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν όταν συναντά έναν πελάτη, τον Γιούρι (τον υποδύεται ο Vasile Miske), τον οποίο είχε μεταφέρει έναν μήνα πριν. Καθώς η Angela συμβιβάζεται με την ιδέα ότι δεν θα μπορέσει να ξαναφτιάξει τη ζωή της, έρχεται αντιμέτωπη με το γεγονός ότι ο Γιούρι θα πρέπει να πάει στην Ινδία για τρία χρόνια για επαγγελματική εξειδίκευση. Παρά τα σκαμπανεβάσματα της σχέσης, η Άντζελα παντρεύεται τον Γιούρι, παρόλο που θα λείψει για τρία χρόνια».

  Ωραία εμπειρία να δω την ταινία χωρίς υπότιτλους. Μόνο λέξεις και φράσεις έπιανα, και δυο τρεις φορές το νόημα με βάσει την πλοκή. Και χωρίς υπότιτλους απόλαυσα την εξαιρετική ερμηνεία της Dorina Lazar.

  Θυμήθηκα και μια ιρανική ταινία που ο κεντρικός ήρωας είναι μια γυναίκα ταξιτζής. Το «Ten» (2002) του Αμπάς Κιαροσταμί.