Mohsen Makhmalbaf, The nights of Zayandeh-Rood (1990)

 Mohsen Makhmalbaf, The nights of Zayandeh-Rood (1990)

 

  Φανταστείτε να σας έδιναν να διαβάσετε ένα βιβλίο από το οποίο έχουν κοπεί τα δύο τρίτα των σελίδων του.

  Αυτό έγινε με την ταινία του Mohsen Makhmalbaf (Κορυφαίος ιρανός σκηνοθέτης, άρχισα να τον βλέπω πακέτο ήδη από το 2011). Από τα 100 λεπτά η λογοκρισία του έκοψε τα 36. Αλλά και πάλι δεν άρεσε στη λογοκρισία, και έπαψε να προβάλλεται. Όμως ο Μαχμαλμπάφ κατάφερε και αποκτήσει το τμήμα που κόπηκε από τη λογοκρισία, και η ταινία προβλήθηκε ολόκληρη στο Venecia classici (biennale στο οποίο προβάλλονται αποκαταστημένες ταινίες). Δεν ξέρω αν είναι πουθενά προσβάσιμη στο διαδίκτυο.

  Πριν προχωρήσουμε να πούμε ότι ο Zayandeh-rood είναι ποταμός κοντά στο Ισφαχάν.

  Παρά το τεράστιο αυτό ψαλίδι της λογοκρισίας, που όχι μόνο έκοψε αλλά και βούβανε τον ήχο σε κάποια σημεία της ταινίας), υπάρχει μια αφηγηματική συνοχή.

  Η ταινία διατρέχει τρία χρονικά επίπεδα: πριν την επανάσταση, κατά τη διάρκειά της και μετά την επανάσταση.

  Αυτός είναι καθηγητής ανθρωπολογίας.

  Ανάμεσα στα πολλά που λέει είναι και το ότι «Η βία είναι το πολιτισμικό μας χαρακτηριστικό».

  Έτσι εξηγούνται οι προεπαναστατικές ταινίες luti, με τον ματσό ήρωα που εμπλέκεται σε καυγάδες, αλλά και οι διαπληκτισμοί που βλέπω συχνά σε ιρανικές ταινίες, που κάποιες φορές δεν περιορίζονται σε λεκτική μορφή, οι διαπληκτιζόμενοι αρπάζονται στα χέρια.

  Το παραπάνω το είπε σε μια ανάκριση, κατά την οποία του είχαν κρυμμένα τα μάτια με ένα μαντήλι. Πρέπει να απολογηθεί, να πείσει ότι δεν ήταν κατά του σάχη αυτά που έλεγε στις παραδόσεις του.  

  Η κόρη του είναι νοσοκόμα, σε μια μονάδα που αντιμετωπίζει άτομα που έκαναν απόπειρα αυτοκτονίας.

  Κάθε ένας είχε τους λόγους του.

  Αν δεν θέλουν να πειστούν με τα λόγια, τους ποτίζουν με το ζόρι το αντιεμετικό.

  Ένα αυτοκίνητο παρασέρνει αυτόν και τη γυναίκα του. Ο κόσμος περνάει αδιάφορα. Όταν τελικά τους μεταφέρουν στο νοσοκομείο, η γυναίκα του είναι νεκρή και αυτός ανάπηρος.

  Οι ΑΜΕΑ είναι ένα θέμα της ταινίας.

  Ο αρραβωνιαστικός της κόρης του την παρατάει και παντρεύεται. Αργότερα θα επιστρέψει, αλλά θα είναι πολύ αργά.

  Έχει ερωτευθεί έναν ΑΜΕΑ, που και αυτός είναι σε καροτσάκι όπως και ο πατέρας της.

  Όχι, δεν θέλει καθόλου αυτή τη σχέση με την κόρη του, του το ξεκαθαρίζει σε μια συνάντηση που είχαν.

  Το δράμα μιας μητέρας: Ο γιος της πέθανε μάρτυρας για την επιτυχία της επανάστασης. Την κόρη της την εκτέλεσε η επανάσταση. Πηγαίνοντας να κλάψει στον τάφο του γιου της νιώθει ότι προδίδει την κόρη της.

  Και το θαύμα της αγάπης: Καθώς την έχει ερωτευθεί, νιώθει να ξεμουδιάζουν τα πόδια του, αρχίζει να τα κινεί σιγά σιγά.

  Ελπίζουμε να δούμε κάποια στιγμή και την αποκαταστημένη έκδοση.

  Και μια από τις άπειρες παραφράσεις που έχουν γίνει στην πασίγνωστη ρήση του Ντεκάρτ: Πίνω κόκα κόλα, άρα υπάρχω.

  Έκανα και εγώ μια: Πονάω, άρα υπάρχω.

  Και μια άλλη ατάκα:

  (Η κόρη του): Θεέ μου, γιατί με έκανες γυναίκα;

  Και θυμήθηκα τις τρεις προσευχές του Θαλή.

  -Θεέ μου, σε ευχαριστώ που με έκανες άνθρωπο και όχι ζώο.

  -Θεέ μου, σε ευχαριστώ που με έκανες έλληνα και όχι βάρβαρο.

  -Θεέ μου, σε ευχαριστώ που με έκανες άντρα και όχι γυναίκα.