Kamal Tabrizi, Sheyda (1999)

 Kamal Tabrizi, Sheyda (1999)

 

Θίγει πέντε θέματα σ’ αυτή την ταινία ο Καμάλ Ταμπριζί. Τα δυο κύρια είναι ο έρωτας και οι επιπτώσεις του πολέμου στους μαχητές.

Τραυματίστηκε στον πόλεμο, στα μάτια, πονάει, τα έχουν σκεπάσει με επίδεσμο, δεν πρέπει να βλέπει το φως για να συνέλθουν.

Ερωτεύεται την νοσοκόμα (Λεϊλα Χαταμί, την έχω δει σε πολλές ταινίες) που τον περιποιείται, αλλά και αυτή δεν μένει αδιάφορη, τον φροντίζει. Δοκιμάζει το φαγητό από το κουτάλι που τρώει και αυτός, ένα υποκατάστατο φιλιού. Του διαβάζει αποσπάσματα από το κοράνι.

Αναρρώνει, παίρνει εξιτήριο χωρίς να έχει μπορέσει να τη δει.

Την ψάχνει.

Μαθαίνει ότι βρίσκεται κάπου στο μέτωπο.

-Κάνε γρήγορα, γιατί ο πόλεμος τελειώνει, του λέει ο φίλος του που είχαν νοσηλευτεί μαζί.

Ο πόλεμος πράγματι τελειώνει και δεν την έχει βρει.

Το τρίτο θέμα, οι προκαθορισμένοι γάμοι.

Τον είχαν συμφωνήσει οι γονείς τους. Αυτός αρνείται.

Θα δεχθεί όταν μαθαίνει ότι με αυτό τον γάμο θα ξελασπώσει οικονομικά ο πατέρας του που παραλίγο να πάει φυλακή για χρέη.

Το τέταρτο θέμα, η μετανάστευση.

Η γυναίκα του θέλει να πάνε στον Καναδά. Για να πάρει βίζα όμως πρέπει να υπογράψει κάτι χαρτιά, να κάνει «δηλώσεις».

Πήγε στον πόλεμο;

-Όχι, του λέει αυτή.

-Μα ναι, λέει αυτός.

Απορρίπτεται η αίτησή του.

Με πιο σκεπτικό;

Για να πάει στον πόλεμο σημαίνει ότι δεν κρατούσε από μεγάλο τζάκι. Τα τζάκια είχαν φροντίσει τα βλαστάρια τους να μην πάνε στο μέτωπο.

Κρατούσε από τζάκι, ήταν στα μετόπισθεν, όμως η δουλειά που του ανέθεσαν, στο φούρνο, δεν του άρεσε.

-Ξέρεις να οδηγείς μοτοσυκλέτα;

-Βέβαια.

-Τότε να μεταφέρεις γράμματα.

Ναι, αλλά γράμματα πάνε και στην πρώτη γραμμή. Εκεί τραυματίστηκε.

Οι κοινωνικές ανισότητες το πέμπτο θέμα, με τα παιδιά των άνω να λουφάρουν. Το θέμα αυτό βέβαια δεν θα μπορούσε να καταγγελθεί στις ταινίες της Ιερής Άμυνας, που γυρίστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ξαναγυρνάμε στο θέμα των επιπτώσεων του πολέμου, θέμα που απασχολεί πολλούς σκηνοθέτες μετά το τέλος του.

Ήξερα για τα χημικά, αλλά αυτό δεν το ήξερα: οι ιρακινοί πυροβολούσαν και με δηλητηριασμένες σφαίρες. Αυτές διάβρωναν σιγά σιγά τον οργανισμό.

Από μια τέτοια σφαίρα πληγώθηκε ο νεαρός.

Είναι καταδικασμένος.

Η Λεϊλά θα του διαβάζει στίχους από το κοράνι. Ο γιατρός πιο πριν του είχε βγάλει τον ορό, τον είχε αποσυνδέσει. Όμως τον βλέπουμε, ακούγοντας τους στίχους από το κοράνι, να σαλεύει τα δάκτυλά του.

Μίνι θαύμα, το ξέρουμε ότι είναι καταδικασμένος.