Michael Powell, Emeric Pressburger, The red shoes (1948)

Michael Powell, Emeric Pressburger, The red shoes (1948)

  Αφού είδα το «A matter of life and death» είπα να δω και τα «Κόκκινα παπούτσια» που θεωρείται επίσης ένα από τα αριστουργήματά του.

  Τα μιούζικαλ δεν μου αρέσουν, όμως αυτό ήταν ένα μιούζικαλ διαφορετικό από τα άλλα, και γι’ αυτό άλλωστε το IMDb δεν το χαρακτηρίζει μιούζικαλ. Η μουσική είναι κλασική και ο χορός είναι μπαλέτο.

  Οι σκηνοθέτες που είναι και σεναριογράφοι εμπνεύστηκα το έργο από το παραμύθι «Τα κόκκινα παπούτσια» του Άντερσεν. Το παραμύθι αυτό λειτουργεί τόσο ως αντικατοπτρική ιστορία (mise en abyme) καθώς είναι στο ίδιο καλούπι με την πλοκή του έργου, όσο και ως στοιχείο αυτής της πλοκής.

  Η κοπέλα (χορεύτρια μπαλέτου η Moira Shearer στον πρώτο της κινηματογραφικό ρόλο) θέλει να χορεύει. Της δίνεται ένας ρόλος, τα καταφέρνει πολύ καλά, και στη συνέχεια της δίνεται ένας ρόλος ζωής, στα «Κόκκινα παπούτσια» των μπαλέτων Λέρμοντοφ. Ερωτεύεται τον συνθέτη της μουσικής του μπαλέτου, όμως ο Λέρμοντοφ πιστεύει ότι ο έρωτας μπαίνει εμπόδιο στην καριέρα ενός καλλιτέχνη. Πρέπει να διαλέξει. Διαλέγει τον συνθέτη, όμως ο έρωτάς της για το μπαλέτο την κάνει να επιστρέψει στον Λέρμοντοφ. Ο συνθέτης έρχεται και την αναζητά. Ο Λέρμοντοφ της βάζει πάλι το δίλημμα: ή το χορό ή τον συνθέτη. Αυτή διαλέγει το χορό.

  Το τέλος είναι αρκετά βιασμένο με στόχο να συμβαδίσει με το μπαλέτο και φυσικά με το παραμύθι, όπου η κοπέλα πεθαίνει.

  Φαίνεται ότι μετάνιωσε για την επιλογή της. Τη βλέπουμε να τρέχει βιαστικά, εγκαταλείποντας το θέατρο όπου σε λίγο πρέπει να εμφανιστεί. Η ορχήστρα έχει ήδη αρχίσει να παίζει την εισαγωγή. Πηγαίνει μήπως να προλάβει τον συνθέτη στο σταθμό;

  Ίσως. Όμως φαίνεται ότι από την απελπισία της, μη όντας σίγουρη για τις επιλογές της, πέφτει από ένα μπαλκόνι στις γραμμές του τραίνου. Ετοιμοθάνατη, παρακαλεί τον συνθέτη που είχε τρέξει να την προλάβει, να της βγάλει τα παπούτσια, όπως ακριβώς και στο μπαλέτο.

  Ο συνθέτης Brian Easdale ήταν πρώτος Βρεττανός που τιμήθηκε με το Ακαδημαϊκό βραβείο για την καλύτερη πρωτότυπη μουσική επένδυση. Εξαιρετική η μουσική για το μπαλέτο, ήταν περίπου 15 λεπτά χωρίς την εισαγωγή. Με απόηχους, σύμφωνα με τα δικά μου ακούσματα, από Ντεμπισί και Σένμπεργκ, η παράσταση είχε ένα σωρό κινηματογραφικά εφέ που βέβαια δεν θα μπορούσαν να αποδοθούν πάνω σε θεατρική σκηνή. Είμαι περίεργος πώς κινηματογράφησαν μια αυθεντική όπερα, «Τα παραμύθια του Χόφμαν» του Όφενμπαχ, που τα είδα φοιτητής δεν θυμάμαι κι εγώ πόσες φορές στην Εθνική Λυρική Σκηνή (εθνική, όχι royal). Είναι η επόμενη ταινία του που θα δω, αλλά και αρκετές άλλες, καθώς είναι οι περισσότερες πολεμικές, και τα πολεμικά είναι αγαπημένο μου είδος.     

  Διαβάζω ότι η ταινία ψηφίστηκε σαν μια από τις καλύτερες αγγλικές ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ.  

  Η ταινία μου άρεσε πάρα πολύ, και φυσικά και για τη μουσική. Δεν ήταν μόνο η μουσική του Brian Easdale. Άκουσα αγαπημένα μου κομμάτια από διάφορα μπαλέτα ανάμεσα στα οποία ήταν και «Η λίμνη των κύκνων» με δυο κομμάτια. Το ένα ήταν «Ο χορός των μικρών κύκνων», εντυπωσιακό σαν χορογραφία, και το άλλο δεν ξέρω πώς λέγεται, που το συναντάμε δυο τρεις φορές στο μπαλέτο.

  Θυμάμαι που, πρωτοετής φοιτητής, πήγα και την είδα δυο φορές σε ένα κινηματογράφο στη Σταδίου. Την πρώτη φορά είδα όλες τις προβολές, από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 12 το βράδυ, ενώ τη δεύτερη φορά δεν κάθισα να δω την τελευταία, έφυγα κατά τις 10. Δεν ήξερα πότε θα ξαναέβλεπα μπαλέτο, και τότε δεν υπήρχε internet και youtube.

  Και τώρα που υπάρχει το youtube, με συγκίνηση ξαναβρίσκω την ταινία που είδα εκείνη την εποχή.

  Γιελένα Γιεφτέγεβα και Τζων Μαρκόφσκι στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Ψάχνοντας τώρα στη google βρήκα και τους διευθυντές, Apollinari Dudko και Konstantin Sergeyev, καθώς και ότι γυρίστηκε το 1969.