Book review, movie criticism

Sunday, March 24, 2019

Jiří Menzel, Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τραίνα να περνούν (1966)



  Οι τρεις τσεχοσλοβάκικες ταινίες που είδα φοιτητής στην «Ίριδα» μου έμειναν στη μνήμη σαν από τις καλύτερες που έχω δει ποτέ. Αυτές ήταν «Το σπίτι στο τέρμα του τραμ», «Το μαγαζάκι της κεντρικής οδού» και «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τραίνα να περνούν».
  Αποφάσισα να ξαναδώ τον «Άνθρωπο που έβλεπε τα τραίνα να περνούν» του Γίρζι Μέτζελ, μια και θα παιζόταν στο Σχολείο του Σινεμά. Θυμάμαι ότι μου άρεσε πάρα πολύ η ταινία, όμως δεν θυμόμουνα τίποτα από την πλοκή της. Το μόνο που θυμόμουνα είναι η σκηνή που ο ελεγκτής σφράγιζε τα κωλομέρια της κοπέλας.
  Δίπλα στον γκομενιάρη ελεγκτή είναι ο συνεσταλμένος νεαρός, καινούριος φύλακας στον σιδηροδρομικό σταθμό, η άκρα αντίθεση του ελεγκτή. Υπάρχει μια κοπέλα με την οποία φλερτάρει και η οποία κάποια στιγμή του ρίχνεται, όμως δεν μπορεί να «λειτουργήσει» καθώς η πόρτα δεν είναι εντελώς κλειστή και μπορεί να τον δει ο σταθμάρχης που κάθεται στο απέναντι δωμάτιο. Απελπισμένος θα επιχειρήσει να αυτοκτονήσει κόβοντας τις φλέβες του. Σώζεται από θαύμα.
  Ο ελεγκτής θα ζητήσει από μια φίλη του να τον μυήσει στο σεξ. Τον βλέπουμε κορδωμένο και χαλαρό το επόμενο πρωί μπροστά από την πόρτα του σταθμού. Όλα πήγαν μια χαρά.
  Πλακώνει ο δοσίλογος για να ανακρίνει για τις σφραγίδες, μαζί με την κοπέλα και τη μητέρα της η οποία τον είχε καταγγείλει, πάνω στην ώρα που θα περνούσε το τραίνο με τα πυρομαχικά. Ο νεαρός παίρνει το κιβώτιο με τα εκρηκτικά και βγαίνει έξω. Ανεβαίνει σε ένα σηματοδότη. Όταν περνάει το τραίνο το ρίχνει σε ένα βαγόνι, πυροδοτώντας το πιο πριν. Σηκώνεται όρθιος για να φύγει, όμως ένας γερμανός στρατιώτης τον βλέπει και τον πυροβολεί. Σωριάζεται πάνω σε ένα από τα βαγόνια που ακολουθούν. Μετά ακούμε την έκρηξη. Το ωστικό κύμα τους σπρώχνει όλους. Η κοπέλα του που τον περιμένει σηκώνει από χάμω το καπέλο του που είχε εκσφενδονιστεί μέχρι εκεί, κοιτάζοντας με αγωνία προς τη μεριά του τραίνου από όπου υψώνεται ένας πυκνός καπνός. Ο ελεγκτής και οι άλλοι στο σταθμό χαμογελούν με ικανοποίηση.  
  Παρά τα δυο δραματικά επεισόδια, την απόπειρα αυτοκτονίας και το θάνατο του νεαρού, η ταινία είναι μια πολύ απολαυστική κωμωδία.

No comments: